آیت الله محمدرضا آشتیانی (ره)

محمد رضا آشتیانی - آیت الله آشتیانی درگذشت

سوابق علمی و تحصیلی

آیت الله رضا آشتیانی مشهور به محمدرضا آشتیانی فرزند عباس در سال ۱۳۱۹ شمسی در شهر آشتیان و در خانواده کشاورزی ساده و پارسا دیده به جهان گشود. وی تحصیل علوم حوزوی را در حوزه علمیه آشتیان آغاز و در سال ۱۳۴۱ با هدف بهره‌مندی از فیض جوار بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه -سلام‌الله‌علیها- و نیز ادامه تحصیل به شهر مقدس قم عزیمت کرد و دوره سطوح عالیه حوزه را در محضر اساتید برجسته حوزه علمیه قم از جمله امام خمینی -قدس‌سره- و حضرات آیات اشتهاردی، سبحانی، فاضل لنکرانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، سلطانی، طباطبایی، شیخ مرتضی حائری، حسین شب‌زنده‌دار و ستوده به پایان رساند. او در طی این سال‌ها ضمن تحصیل دروس رسمی حوزه هیچ‌گاه از تحقیق و پژوهش در زمینه‌های گوناگون و نیز تدریس علوم دینی غافل نبوده و طی سالیان متمادی به تألیف آثار علمی اهتمام داشت.

 

تألیف و تحقیق

آثار علمی ایشان به بیش از ۸۰ جلد می‌رسد که عبارتند از:

  • تفسیر نمونه ۲۷ جلد با همکاری جمعی از دانشمندان (ترجمه به بیش از ۵ زبان)
  • پیام قرآن (تفسیر موضوعی قرآن) ۱۰ جلد با همکاری جمعی از دانشمندان (ترجمه شده به عربی)
  • پیام امام امیرالمؤمنین علیه‌السلام ۱۵ جلد با همکاری جمعی از دانشمندان
  • خمس پشتوانه بیت‌المال اسلامی ۱ جلدی با همکاری جمعی از دانشمندان
  • تحقیق و تقلید ۱ جلدی با همکاری جمعی از دانشمندان
  • قرآن و حدیث ۱ جلدی با همکاری جمعی از دانشمندان
  • اعتقاد ما (عقائدنا) ۱ جلدی با همکاری جمعی از دانشمندان
  • اخلاق در قرآن ۳ جلدی با همکاری جمعی از دانشمندان
  • شرح صحیفه سجادیه (تا جلد ۴ چاپ گردیده) با همکاری جمعی از دانشمندان
  • شرح فشرده‌ای از نهج‌البلاغه ۳ جلد با همکاری مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین امامی
  • عقائد را اینگونه تدریس کنیم ۳ جلد با همکاری مرحوم حجت‌السلام والمسلمین امامی
  • گنجینه آداب اسلامی ۳ جلدی
  • ترجمه صحیفه سجادیه ۱ جلدی با همکاری مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین امامی
  • عرفان‌های کاذب (مقدمه بر شرح صحیفه سجادیه) ۱ جلدی با همکاری جمعی از دانشمندان
  • روش‌های تفسیری (کتاب درسی) ۱ جلدی دانشگاه آزاد اسلامی اراک
  • تفسیر متون فقهی و تفسیری (کتاب درسی) ۱ جلدی دانشگاه پیام نور

از دیگر فعالیت‌های علمی وی، همکاری با مراکز حوزوی و دانشگاهی به عنوان استاد راهنما، مشاور و داور پایان‌نامه‌های سطح ۳ و ۴ حوزه و دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه و تدریس در مراکز حوزوی و دانشگاهی به ویژه در حوزه‌های علمیه و مراکز دانشگاهی قم و استان مرکزی می‌توان نام برد.

فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی

آیت‌الله آشتیانی فعالیت‌های سیاسی و مبارزاتی خود را از سال ۱۳۴۱ و از بدو ورود به حوزه علمیه قم آغازکرد.

وی در جریان نهضت اسلامی حضور فعال و پرشور داشته و از طریق ایراد سخنرانی‌های انقلابی و نشر اعلامیه‌های حضرت امام خمینی -قدس سره- در شهرهای مختلف به ویژه شهر مقدس قم و استان مرکزی به ایفای نقش پرداخته و در این مسیر بارها تحت تعقیب و بازداشت ساواک قرار گرفت.

ارتباط ایشان طی سال‌های متمادی با اقشار مختلف به ویژه جوانان از ویژگی‌های بارز دوره مبارزاتی وی به شمار می‌آید.

حضور فعال در صحنه‌های دفاع مقدس به ویژه ساماندهی و اعزام روحانیون به جبهه‌ها و حضور در میان رزمندگان در دوره تصدی مسئولیت سازمان تبلیغات اسلامی استان مرکزی و شهر قم بخش دیگری از سابقه فعالیت‌های او به شمار می‌رود.

مسئولیت‌های علمی، فرهنگی، اجرایی و مدیریتی

آیت‌الله آشتیانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام راحل -قدس سره- با قبول مسئولیت در سنگرهای مختلف به ایفای نقش پرداخته که موارد مشروحه ذیل بخشی از آن می‌باشد.

  1. نماینده سه دوره هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی از استان قم (مسئولیت‌ها و وظایف مرتبط با مجلس:)
    • ریاست کمیته ارشاد و تبلیغات اسلامی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی
    • ریاست فراکسیون روحانیت مجلس شورای اسلامی
    • ریاست هیأت نظارت بر سومین انتخابات شورای شهر و روستای استان قم از طرف مجلس در سال ۸۶
    • ریاست شعبه نهم تحقیق جهت بررسی اعتبارنامه‌های نمایندگان استان تهران
    • ریاست گروه دوستی پارلمانی فلسطین و فنلاند
    • مسئول گروه انجام تحقیق و تفحص مجلس هفتم از مرکز امور مشارکت زنان
    • عضو کارگروه مشورتی ۱۵ نفره برای انتخاب هیأت رئیسه مجلس هفتم
    • عضو فراکسیون دانشگاهیان مجلس
    • عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس
    • عضو کمیسیون فرهنگی مجلس
    • عضو ناظر مجلس در هیأت امنای کتابخانه‌های کل کشور
    • عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان قم
    • عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور
    • عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در هیأت حل اختلاف و رسیدگی به شکایات استان قم
  2. ریاست و عضو هیأت مؤسس دانشگاه پیام نور استان قم
  3. ریاست سازمان تبلیغات اسلامی استان مرکزی و قم
  4. ریاست جامعه ناصحین استان قم
  5. ریاست هیأت نظارت استان قم در انتخابات‌های متعدد
  6. رئیس مجمع خیرین دانشگاه حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها
  7. رئیس و عضو هیأت امناء حوزه علمیه خواهران آشتیان
  8. رئیس هیأت امنای خیرین مدرسه‌ساز
  9. رئیس هیأت امنای تکیه شهدای قم
  10. معاون تهذیب و اخلاق حوزه علمیه قم
  11. نماینده حضرت امام خمینی -قدس‌سره- در جهاد سازندگی آشتیان
  12. قائم مقام هیأت امنای ساخت ضریح سیدالشهداء -علیه‌السلام- و شهدای کربلا (۷۲ تن)
  13. دبیر کنگره میرزاحسن آشتیانی در سال ۱۳۸۴
  14. دبیر کنگره فرهیختگان آشتیان
  15. دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان قم
  16. عضو شورای سیاستگذاری مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی
  17. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و معاون جامعه و مردم این نهاد
  18. عضو هیأت علمی حوزه علمیه قم
  19. عضو شورای هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی استان قم
  20. عضو هیأت امناء مجمع پشتیبانی مسجد مقدس جمکران
  21. عضو هیأت امناء دانشگاه آزاد اسلامی قم
  22. عضو ستاد اعزام روحانیون به جبهه در دوران دفاع مقدس
  23. عضو شورای اسلامی کردن دانشگاه پیام نور
  24. عضو کمیته  متون درسی شورای اسلامی کردن دانشگاه پیام نور
  25. عضو گروه ۶+۵ جبهه متحد اصولگرایان در سال ۱۳۸۶ جهت ارائه لیست و معرفی نامزدهای اصولگرای مجلس هشتم در کلیه حوزه‌های انتخابیه
  26. عضو شورای مرکزی ائتلاف اصولگرایان در سال ۱۳۹۴ جهت ارائه لیست و معرفی نامزدهای اصولگرای مجلس دهم در کلیه حوزه‌های انتخابیه
  27. مدیر گروه رشته تفسیر حوزه علمیه طلاب غیرایرانی (جامعه المصطفی العالمیه) شهرستان آشتیان
  28. مدرس حوزه و دانشگاه

آیت الله آشتیانی از سال ۱۳۷۸ به عضویت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در آمد و از همان ابتدا به عنوان معاون جامعه و مردم این نهاد انتخاب گردید که تا پایان عمر وی نیز ادامه داشت.

ارتباط با نهادها و اقشار تأثیرگذار کشور از جمله ائمه جماعات مساجد، ادارات، مدارس، اعضای انجمن‌های اسلامی، شعرا، مداحان، مبلغین، مبلغات، خانواده‌های حوزویان، فعالان عرصه امر به معروف و نهی از منکر، هیئات مذهبی و… بخشی از خدماتی است که در این جایگاه ارائه گردیده است.

 

*آیت الله محمدرضا آشتیانی سرانجام در ساعت ۱۹ روز جمعه، ۲ تیرماه سال ۱۴۰۲، پس از تحمل یک دوره بیماری، دار فانی را وداع گفت و در سن ۸۳ سالگی به لقاء الله پیوست.