سرانجام پس از تهدیدهای مکرر اردوغان رئیس جمهور ترکیه مبنی بر حمله نظامی به شهر کردنشین عفرین در شمال غربی سوریه، نیروهای زمینی ترکیه تحت عنوان عملیات «شاخۀ زیتون» پیشروی‌های خود را در درون خاک همسایه و به سمت منطقه تحت کنترل کردها آغاز کردند. به نظر می‌رسد تصمیم برای آغاز این عملیات پس از آن گرفته شده است که ایالات متحده آمریکا اعلام کرد به نیروهای دموکراتیک سوریه متشکل از مبارزان کرد و عرب برای ایجاد یک «نیروی امنیتی مرزی» متشکل از ۳۰ هزار سرباز کمک خواهد کرد. ترکیه با این توجیه که آمریکا به کمک کردهای «تروریست» به دنبال تشکیل «ارتش ترور» در شمال سوریه است، عملیات «شاخۀ زیتون» را آغاز کرد.
ترکیه معتقد است که «ی پ گ» با حزب کارگران کردستان «پ ک ک» ارتباط دارد. براین اساس دولت ترکیه از چند ماه پیش تهدید کرده بود که عفرین و دیگر شهرهای سوریه در صد کیلومتری مرز این کشور را از نیروهای مسلح کرد پاکسازی خواهد کرد. ترکیه مخالف ایجاد یک نیروی قدرتمند از کردها در نزدیکی دجله است و حتی پیش‌تر در مذاکرات با آمریکا خواهان پایان دادن پیشتیبانی‌های واشنگتن از کردها شده بود.
از زمان آغاز عملیات نظامی ترکیه در عفرین، تاکنون دهها غیرنظامی کشته و زخمی شده‌اند. این درحالی است که دولت دمشق نیز به این عملیات واکنش نشان داده و آن را صراحتا محکوم کرده است. در همین ارتباط، یک منبع آگاه در وزارت خارجه سوریه ادعای دولت ترکیه مبنی بر اطلاع دمشق از عملیات نظامی را تکذیب کرده و از جامعه بین‌الملل خواست این تجاوز را محکوم و برای توقف آن اقدام فوری کنند این منبع سوری همچنین عملیات نظامی ترکیه را تجاوز به حاکمیت ملی سوریه برشمرده است. از سوی دیگر، اقدام نظامی ترکیه در شهر «عفرین» سوریه با واکنش مسکو نیز مواجه شده است. وزارت دفاع روسیه در همین ارتباط با صدور بیانیه ای تأکید کرده است که عملیات نیروهای ترکیه ای در عفرین موجب تضعیف روند صلح در سوریه می‌شود.
جبهه شمال سوریه به عنوان یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین جبهه‌های موجود در این کشور محسوب می‌شود. علت این مسئله نیز به منافع و مصالح مختلف بازیگران گوناگون منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ازجمله آمریکا، ترکیه و همچنین کُردها بازمی‌گردد. ایالات متحده آمریکا پس از ناکامی سنگین تروریست‌های تکفیریِ تحت‌الحمایه خود اکنون به صورت ویژه به جبهه شمالی در سوریه چشم دوخته است و امیدوار است از طریق تشکیل نیروهای امنیت مرزی که برخی تعداد آن را ۳۰ هزار نفر برآورد کرده‌اند، بخشی از شکست‌های پیشین خود را جبران کند.
البته برخی تحلیل گران این اقدام ترکیه را ظاهر موضوع دانسته و نگران آن هستند در پس این نگاه، ترکیه بسترساز و توجیه گر حضور مجدد ارتش آزاد و گروههای تکفیری همسو با ترکیه و آمریکا در سوریه باشد. اما از سوی دیگر، دولتمردان ترکیه تشکیل دولتی از نیروهای معارض سوری در مرزهایشان را تهدیدی جدی برای امنیت ملی خود قلمداد می‌کنند. این همان مسئله ای است که وزارت دفاع روسیه بر روی آن صحه گذاشته و صراحتا اعلام کرده است که واشنگتن با طرح جدید خود در شمال سوریه مسبب اصلی تحریک مقامات آنکارا و آغاز عملیات تجاوزکارانه آنها در عفرین است.
علاوه بر آنچه که گفته شد، دولتمردان آنکارا همچنین از عملیات بزرگ ارتش سوریه در شمال این کشور و به ویژه در استان ادلب و حومه آن به شدت عصبانی هستند. نیروهای سوری در جریان این عملیات بزرگ موفق شدند کنترل کامل روستاها و مناطق مهمی همچون «المزیونه»، «العلیه» و «ام وادی» را به دست گیرند. ازآنجایی که آنکارا می‌داند تسلط نیروهای مقاومت بر مناطق استراتژیک واقع در حومه ادلب می‌تواند ضربه سنگینی به نیروهای تحت الحمایه آنها وارد کند، تحرکات خصمانه خود را در این جبهه آغاز کرده اند تا به زعم خود مانع از پیشروی نیروهای مقاومت در حومه ادلب شوند.
به نظر می‌رسد که مقامات آنکارا با ارتکاب اشتباهات فاحش و استراتژیک خود در شمال سوریه به دنبال کوبیدن آخرین میخ بر تابوت مذاکرات صلح سوریه طی سالهای گذشته هستند. اقدام نظامی آنکارا در شمال سوریه تحت هیچ شرایطی با تعهدات آن در جریان مذاکرات آستانه و ژنو مبنی بر تلاش برای گسترده تر کردن دامنه «مناطق کاهش تنش» همخوانی ندارد. به همین دلیل، عملیات نظامی شاخه زیتون، اقدامی «یکجانبه گرایانه» بوده که نه تنها موجب حل و فصل بحران سوریه نمی شود، بلکه آتش جنگ در این کشور را بیش از پیش شعله ور خواهد کرد و موجب پیچیده تر شدن معادلات سیاسی و میدانی خواهد شد. (خ-۱۳۴۹)
