اعلامیه ی حوزه ی علمیه ی قم درباره ی سربازگیری طلاب توسط رژیم شاه
در فروردین ماه ۱۳۴۶
«هیات منا الذله»
«… ما از سربازی فرزندان اسلام هراسی نداریم. بگذار جوانان ما به سربازی بروند و سربازان را تربیت کنند. بگذار در بین سربازان، افراد روشن ضمیر و آزاد منشی باشند تا بلکه به خواست خدا ایران به استقلال و سربلندی نائل گردد…» «مرجع تقلید مسلمانان جهان»
هیأت حاکمه ایران پس از پایان اصلاحات در سراسر کشور! و به ثمر رساندن انقلاب سفید! و ساختن کشور آزاد زنان و آزاد مردان! به فکر اصلاح حوزه ی علمیه ی قم افتاده و مقرر داشته‌اند که طلاب دینی تحت نظر وزارت فرهنگ امتحان داده و طبق آیین‌نامه مصوب شورای عالی فرهنگ به تحصیلات ادامه دهند والا از مزایای قانونی و معافیت سربازی برخوردار نخواهند شد! ما لازم می‌دانیم نظر مقامات دولتی و عموم ملت را به مسائل ذیل جلب نماییم:
۱) ما می‌دانیم که از جهت نبودن اصلاحات و انتظامات در حوزه ی علمیه، عمال استعمار و دشمنان جامعه روحانیت سوء استفاده کرده و افراد خود فروخته ـ سرسپرده بیسواد ـ مغرض و خائن را روانه ی حوزه‌ها نموده‌اند تا در موقع مناسب از وجود کثیف آنان به نفع خود و به ضرر اسلام و روحانیت استفاده نمایند، ولی بر کسی پوشیده نیست که عامل اصلی این هرج و مرج هیأت حاکمه می‌باشد و آنها هستند که افراد معلوم الحال و بیسواد را به عنوان روحانیان واقعی تقویت نموده و نیز آنها هستند که مراجع روشن ضمیر تقلید را از اصلاحات واقعی باز می‌دارند؛ چنانکه حضرت آیت‌الله العظمی خمینی در بیانیه تاریخی خود به این واقعیت تصریح نمودند: «علمای اعلام برای خاتمه دادن به هرج و مرج و بی نظمی در فکر اصلاح همه جانبه هستند اگر دولتها بگذارند. اگر گرفتاریهایی که از ناحیه هیأت حاکمه پیش می‌آید مجال تفکر به ما بدهد. این نحوه گرفتاریهاست که ما را از تصفیه حوزه‌ها و اصلاح داخلی بازداشته است و با احساس خطر برای اسلام و ملت و ملیت‌مان، تفکر در امور دیگر باقی نمانده است».
۲) باید دانست که مدرسین و محصلین حوزه ی علمیه قم، بسیارشان از نظر معلومات جدید دارای دکترا و لیسانس و دیپلم و غیره بوده و از نظر علوم قدیم نیز حائز مراتب عالیه و یا در راه پیمودن آن می‌باشند و از این نظر هیچگونه نیازی به دخالت وزارت فرهنگ و تدوین برنامه درسی آنان نیست؛ آن هم برنامه غلطی که پیداست تدوین کننده‌های آن اصولاً از کتب درسی مورد لزوم طلاب بی اطلاع بوده و با این جهالت می‌خواهند در سرنوشت ما دخالت کنند.
۳) بر کسی پوشیده نیست که مداخله دولت در امور داخلی حوزه‌ها هرگز جنبه اصلاحی ندارد و نظرشان از اعلام این برنامه در درجه اول برای انعطاف اذهان جامعه روحانیت و جریان مجلس مؤسسان و تعیین نایب السطنه و تصویبنامه‌های ضد قرآن، که می‌دانند علمای اعلام و بیدار ایران و اعتاب مقدسه در این امور نامشروع ساکت نخواهند نشست، و در مرحله دوم برای به زنجیر کشیدن جوانمردان آزاده ی حوزه ی علمیه قم می‌باشد، دولت می‌خواهد که با مداخله در امور حوزه، روحانیون آزاده را سرکوب کرده و یک مشت دلقکهای بی بند و بار ـ چاکران خانه‌زاد که جز کرنش، چاپلوسی و تملق در دستگاه حاکمه کاری از آنان ساخته نیست ـ را به عنوان آیت‌الله و حجه‌الاسلام و روحانیون واقعی به جامعه معرفی نماید می‌خواهد با این تاکتیک ندای مردانه و آزادیبخش روحانیون آزاده را در حلقومها خفه ساخته و حوزه ی علمیه قم را به زنجیر بکشد تا دیگر از این مرکز اسلامی شخصیتی چون آیت‌الله العظمی خمینی مدظله به پانخیزد و در برابر قانون‌شکنیها، بیدادگریها و وطن‌فروشی‌های عمال امپریالیسم چون کوهی استوار باشد و نقشه‌های خائنانه و توطئه‌های جنایت‌کارانه ی آنان را بر ملا سازد. روی این اصول هیأت حاکمه ایران باید بداند فضلا و محصلین آزاده ی حوزه ی علمیه قم در برابر این نقشه‌های شوم هرگز سر تسلیم فرود نیاورده و در مقابل دشمنان اسلام زانوی عجز (به عنوان امتحان به زمین نخواهد زد) «هیات منا الذله» و این که تهدید کرده‌اند که در صورت مخالفت، طلاب را از مزایای قانونی برخوردار نخواهند کرد، باید بدانند جامعه روحانیت مفتخر است که تاکنون از هیچگونه مزیتی از طریق هیأت حاکمه ایران برخوردار نبوده و اکنون هم نیازی به این دستگاه ندارد و با الهام از پیام مرجع تقلید مسلمانان جهان حضرت آیت‌الله خمینی رسماً اعلام می‌داریم که از سربازی هراسی نداشته و افتخار داریم که به نظام رفته و برای بیداری ارتش کشور ـ گسستن زنجیرهای اسارت ـ آزادی ملت و استقلال ایران بکوشیم.
در خاتمه دستگیری غیر قانونی حضرت حجه‌الاسلام و المسلمین آیت‌الله قمی و حضرت آیت‌الله منتظری و آیت‌الله روحانی را تقبیح کرده و برای صدمین بار به هیأت حاکمه اعلام می‌داریم با ضرب و شتم و زندان و تبعید، قتل و اعدام نمی‌توان روحانیون آزاده را از هدف مقدسشان بازداشت.
حوزه ی علمیه ی قم
فروردین ۱۳۴۶
