سلسله مباحث حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست با عنوان «عاشورا : اهداف، پیامد ها و درس ها»
به گزارش روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ، حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست ، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم سلسله مباحث (عاشورا: اهداف، پیامده ها و درس ها) مطالبی را عنوان نموده اند که تقدیم می شود.
جلسه ششم
یکی دیگر از درسهایی که واقعه عاشورا به همگان می آموزد لزوم رعایت شریعت الهی در هر حالی است. ممکن است کسانی باشند که در وقت غیر جنگ، شریعت الهی را مراعات کنند، نماز بخوانند و حق الناس را رعایت نمایند ولی وقتی پای جنگ به میان می آید یا مصیبتی وارد می شود، شریعت الهی را مورد غفلت قرار دهند.
معمولا جاهایی که قانون و شریعت مراعات نمی شود و می شکند، در وقت جنگ است حال آن که در وقت غیر جنگ و زمان صلح و آرامش، خیلی از افراد، قانون را رعایت می کنند.
ولی قابل توجه است آن حادثه سختی که پیش آمد و اهتمام صاحب آن حادثه به شریعت الهی بارز شد حادثه عاشورا بود. مراعات هم نسبت به حق الله مثل نماز و هم نسبت به حق الناس عیان بود.
به عنوان مقدمه، نکته ای در پیوند با مساله نماز باید مطرح نمود و بعد در ادامه، ملاحظه گردد که امام علیه السلام در این چند روزی که در کربلا بودند با پدیده ی نماز چه برخوردی داشتند؟
نماز ناموس خداوند است. در قرآن کریم به صورت صریح، حدود شصت و سه بار از نماز یاد شده است، قرآن با نماز شروع می شود و با نماز ختم می شود. هزاران روایت از حضرات معصومین علیهم السلام در رابطه با نماز وجود دارد. وجوب نماز ضروری دین و همه مذاهب اسلامی است. بنابراین، این تعبیر که نماز ناموس الهی است، تعبیر خوبی است. نماز ستون دین است و واجبی است که اصلا نباید نسبت به آن کاهلی نمود. حال باید برخورد امام و واقعه عاشورا را با نماز دید.
اولین برخورد امام با نماز وقتی بود که امام با لشکریان حر برخورد نمودند. آنها از کوفه آمده بودند و اردوگاه امام از طرف مکه بود و در منطقه ای به نام ذو حُسم برخورد کردند. ظهر است و امام به حجاج بن مسروق می فرمایند: « اذّن رحمک الله حتی نُصَلّی». اذان بگو تا نماز به پا داریم.
امام علیه السلام حتی نسبت به نماز حر و اصحاب او هم بی تفاوت نیستند و فرمودند آیا شما خودتان نماز می خوانید ؟ حر عرض کرد: خیر آقا! شما نماز بخوانید و ما به شما اقتدا می کنیم.
شایان دقت است که دو طرف به حسب ظاهر مسلمان و اهل نماز و اهل نماز جماعت، ولی وقتی آب ها گل آلود می شود و خاکستر شبهه پراکنده می شود این وضعیت را رقم می زند بگونه ای که یک طرف را از انسانیت خارج می نماید.
دومین موردی که امام علیه السلام با نماز برخورد می کنند، شب عاشورا است. امام پیغامی دادند و در تاریخ است که لشکریان عمر بن سعد می خواستند در همان عصر تاسوعا قضیه را تمام و حمله کنند. امام علیه السلام فرمودند از عمر بن سعد بخواهید که امشب را جنگ نکنیم. جنگ برای فردا صبح باشد. امشب را می خواهیم با مناجات با خدا سپری کنیم.
از همه این موارد، زیباتر و گویا تر، ظهر عاشورا است. بحبوحه جنگ است. در این حال، یکی از اصحاب امام به نام عمرو بن عبدالله صیداوی به آقا عرض کرد: « ظهر عاشورا است و من دوست دارم یک نمازی با شما بخوانم ،آن گاه به ملاقات خدا بروم.»، امام علیه السلام او را دعا فرمودند و گفتند اگر می شود از کوفیان بخواهید دست از جنگ بردارند تا نماز بخوانیم
و ظاهرا حاضر نشدند دست از جنگ بردارند، امام دو نفر را مامور کردند یا اینکه دو نفر یعنی زهیر بن قین است و سعید بن عبدالله درخواست کردند که سپر امام باشند. این دو نفر ایستادند و امام در پشت سر آنها نمازشان را خواندند، و وقتی این نماز خوف دو رکعتی تمام شد، سعید بن عبدالله بر زمین افتاد و ظاهرا در همین جا به شهادت رسید.
واقعه عاشورا است و ظهر عاشورا. جنگ است اما نماز، نماز است. الصلاه لا تُدرَک بحال، نماز در هیچ وضعیتی نباید ترک شود.
اگر ادعا شود که عاشورا نمایش اهتمام امام به حق الله بوده است تعبیر دقیقی بیان شده است و این اهتمام هم از سوی امام علیه السلام و هم از سوی اصحاب امام. این وضعیت حتی بعد از حادثه کربلا ادامه دارد. زینب کبری سلام الله علیها اهتمام ویژه خودشان را به نماز داشتند و حتی نقل است که این بزرگواران نماز شب را هم ترک نمی کردند.
امیدواریم خداوند بزرگ ما را از نمازگزاران قرار دهد و از این قطعه های دلنشین کربلا درس بگیریم و اگر خدای نکرده تا الان نماز را ترک می کردیم و یا نسبت بدان سستی می نمودیم، یا نسبت به احکام نماز بی اعتنا بودیم، اگر نماز را در اوقات آخرش می خواندیم، به تعبیر قران کریم محافظت بر آن داشته باشیم و حق نماز را آن گونه که شایسته‌اش هست، ادا کنیم.
