با توجه به پایان تحریم تسلیحاتی ایران در ماه اکتبر (۲۷ مهرماه)بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل – که در تایید برجام صادر شد _ واشنگتن در ماههای اخیر تمام تلاش خود را جهت تمدید این محدودیت ها به کار گرفت و در همین راستا در هفته های اخیر پیش‌نویس قطعنامه‌ای ضدایرانی به شورای امنیت ارائه کرد تا موضوع نشست این شورا قرار گیرد؛ نشستی که به طور مجازی سه‌شنبه هفته‌گذشته به وقت نیویورک برگزار شد ولی در نهایت به ناکامی دستگاه دیپلماسی ترامپ انجامید. در این باره نکاتی قابل ذکر است :
۱ – پمپئو وزیر خارجه آمریکا و برایان هوک مسئول اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا بار‌ها با اشاره به پایان یافتن تحریم‌های تسلیحاتی ایران در ماه اکتبر ، خواستار اقدامی فوری برای توقف این فرآیند شده‌اند. روزنامه واشنگتن پست اواخر ماه گذشته در گزارشی فاش ساخت که واشنگتن در ابتدا تلاش خواهد کرد با اجماع در شورای امنیت قطعنامه‌ای را به رأی گذارد که بر اساس آن تحریم‌های تسلیحاتی ایران برای مدت نامحدودی تمدید شود .این روزنامه ادامه داد که اگر آمریکا در این مسیر موفق نشود، با توسل به قطعنامه ۲۲۳۱ خود را عضو مشارکت‌کننده در برجام اعلام کرده و بر اساس آن مکانیسم ماشه را عملیاتی می‌کند و با این اقدام، تمامی تحریم‌های سازمان ملل متحد که ذیل فصل هفتم وضع شده و تحریم تسلیحاتی نیز بخشی از آن است، بازخواهد گشت. البته ایران در مقابل با یادآوری خروج یک‌جانبه و غیرقانونی آمریکا از برجام و با تاکید بر این موضوع که دیگر واشنگتن در قبال برجام هیچ حقی ندارد، اعلام کرده است که در صورتی که آمریکا موفق به بازگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی شود، اقدامی قاطع انجام خواهد داد .
۲ – گر چه فضای کلی جلسه شورای امنیت علیه آمریکا بود و پس از سخنان پمپئو در راستای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران نمایندگان چین و روسیه مخالفت صریح خود را با نظر آمریکا اعلام نمودند اما تحلیلگران بر این باورند که واشنگتن در چند ماه باقی مانده تمام تلاش خود را در راستای تمدید این تحریم ها به کار خواهد گرفت . همچنین مواضع اروپایی ها در جلسه شورای امنیت قابل تامل بود زیرا از یک سو نماینده آلمان مخالفت کشورش را با استفاده آمریکا از ساز و کار حل اختلافات در برجام برای بازگرداندن تحریم های بین المللی علیه ایران اعلام کرد اما از سوی دیگر نماینده انگلیس در عین حمایت از برجام اظهاراتی کرد که تفاوت چندانی با مواضع آمریکا نداشت. جوناتان آلن، ایران را به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و سایر قطعنامه‌های شورای امنیت متهم کرد و مدعی شد که ایران برجام را نقض کرده و از موشک‌های ماهواره‌بر به‌عنوان پوششی برای توسعه فناوری‌های پیشرفته موشکی استفاده می‌کند. نماینده انگلیس در پایان صحبتهایش به‌طور تلویحی از لزوم تمدید تحریم‌های تسلیحاتی حمایت کرد و گفت: ما معتقدیم که رفع مقرر شده محدودیت‌های تسلیحاتی بر ایران در اکتبر، برای امنیت و ثبات منطقه تبعات بزرگی خواهد داشت. موضع انگلیس این گمانه را تقویت کرد که آمریکایی‌ها ممکن است در هفته های آتی از طریق انگلیس، تهدید به فعال‌سازی مکانیسم ماشه کنند سپس سایر طرف‌های برجام، خصوصاً روسیه و چین را که با تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران مخالفت می‌کنند، به تمدید تحریم‌های تسلیحاتی در ازای عدم فعال‌سازی مکانیسم ماشه متقاعد کنند. زیرا اروپایی‌ها دنبال راهی هستند که هم برجام را حفظ کنند و هم به تمدید تحریم‌های تسلیحاتی منجر شود.
۳ – با توجه به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تنها دوهفته پس از پایان مدت محدودیت تسلیحاتی ایران و برخی نظرات مبنی بر احتمال شکست ترامپ، باید به این نکته توجه داشت که در راهبرد کلان هیچ تفاوتی میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان نیست، دموکرات‌ها اگر متخاصم‌تر از جمهوری‌خواهان نباشند، کمتر هم نیستند و برای اثبات این موضوع شواهد و قرائن و واقعیت‌های بسیاری وجود دارد. این‌که بیشترین و مؤثرترین تحریم‌ها در دوره اوبامای دموکرات علیه ایران اعمال شد و ترامپ صرفاً تمدیدکننده تحریم‌های اوباماست و نه بیشتر یک گواه مهم در این ماجراست، اما علاوه بر این اقرار بسیار مهم ویلیام برنز، یکی از مذاکره‌کنندگان ارشد آمریکایی در دوران اوباما در کتاب خود «کانال پشت‌پرده» را نباید از نظر دور داشت که تأکید کرد دولت اوباما هم برجام را به‌عنوان سکویی برای تشدید فشارها علیه ایران می‌خواست و نه حل مسائل با جمهوری اسلامی! علاوه بر اینها همین الآن هم برخی افراد صاحب‌نفوذ و کلیدی در کابینه جو بایدن برخلاف برخی تصورات تأکید می‌کنند که راهبرد بایدن کاهش فشار علیه ایران نخواهد بود.
۴ – ایران در پاسخ به اقدامات اخیر آمریکا تهدید کرده است که در صورت تمدید تحریم تسلیحاتی اقدامی قاطع انجام خواهد داد . کارشناسان بر این باورند که جمهوری اسلامی ایران در این مقطع چهار گزینه را پیش رو دارد : افزایش سطح غنی سازی ، خروج از برجام ، توقف اجرای پروتکل الحاقی (که اکنون به صورت داوطلبانه اجرا می شود ) و خروج از ان پی تی. حال باید منتظر ماند و دید که آیا این بار آمریکائی ها موفق می شوند با کمک اروپا و دیگر دشمنان منطقه ای جمهوری اسلامی ایران، تحریم های تسلیحاتی را تمدید کنند یا خیر و در صورت انجام آن اقدام ایران در مقابل چه خواهد بود ؟ آیا اقدامی درخور و مناسب با اقدام آمریکا که در بر دارنده منافع ملی باشد انجام خواهد داد ؟ (خ ۱۳۹۶ )
