علمای واقعی کسانی هستند که با رفتار و منش خود هدایت می‌کنند

به گزارش روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، جمعی از طلاب، اساتید و فضلای حوزه علمیه استان تهران با آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی دیدار و گفت‌وگو کردند.

آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی ضمن بزرگداشت مقام شهدا، یاد و نام شهدای اخیر را گرامی داشت و بیان کرد: شهادت این شهیدانی که شاگردان مکتب کربلا و فداکاران نظام اسلامی بودند را ارج می‌نهیم. به همه خانواده‌های داغدار و بازماندگان این عزیزان تسلیت عرض می‌کنیم و امیدواریم بتوانیم نظام پربرکت جمهوری اسلامی را که به دست مسلمین و ایرانیان، سپرده شده است، صحیح و سالم به صاحب اصلی‌اش تحویل دهیم.

وی در این دیدار به تبیین جایگاه علم، عالِم و حقیقت انسان از منظر قرآن پرداخت و تأکید کرد: ما اساس کارمان این است که باید ابتدا خود را نجات دهیم و سپس همراهان‌مان را؛ اگر برای ما روشن شود که انسان موجودی ابدی است، باید فکر ابدی داشته باشد؛ و مرگ، پایان نیست بلکه آغاز ورود به ابدیت است، از این رو انسان باید به دنبال کالایی باشد که نه زمان بر آن اثر بگذارد و نه زمین آن را از بین ببرد. هر آنچه زاده ماده و طبیعت باشد، در ابدیت همراه انسان نخواهد بود.

قرآن کریم انسان را به حیات حقیقی دعوت می‌کند

آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی با اشاره به آیه شریفه ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ﴾ تأکید کرد: قرآن کریم انسان را به حیات حقیقی دعوت می‌کند، و این نشان می‌دهد که انسان، بدون این پاسخ‌گویی به دعوت خدا و پیامبر، حقیقتاً زنده نیست؛ هرچند حیات حیوانی داشته باشد.

این استاد حوزه علمیه ادامه داد: اگر انسانی از حقیقت دور شود، هر چند در ظاهر زنده باشد، مرده‌ای متحرک خواهد بود. باید تلاش کنیم چنین انسانی را زنده کنیم؛ زنده‌کردن، تنها به نفس کشیدن نیست، بلکه به حیات طیب و طاهر انسانی است که در پرتو ایمان و پاسخ به دعوت الهی تحقق می‌یابد.

وی با تأکید بر جایگاه علم در نظام خلقت اظهار داشت: انسان باید بداند که «علم چیست»، «معلوم چیست»، و «تعلیم برای چیست». قرآن کریم پس از رحلت رسول الله(ص)، برای امت، دو امام معیّن کرده است، قرآن و عترت. این دو، راه هدایت‌اند، یکی از این امامان، یعنی قرآن، که در دسترس است و پیوسته زنده، حاضر، و برنامه‌ریز است، برنامه‌ای برای ما ترسیم کرده که در آن روشن شده «علم چیست» و «معلوم چیست» و وظیفه ما نسبت به آن چیست؛ ما باید به دنبال این تعالیم قرآنی برویم و اگر کسی واقعاً به قرآن عطش داشته باشد، همچون تشنه‌ای است که همواره به‌دنبال آب می‌رود. باید نسبت به آیات قرآن، احساس نیاز و تشنگی کنیم.

اگر علم از روح توحیدی تهی شد، مرداری بیش نیست

این مفسر قرآن کریم با بیان اینکه نظام هستی سراسر مدرسه‌ای برای انسان است، افزود: خداوند آسمان‌ها و زمین را نه‌تنها قابل شناخت آفرید، بلکه آن‌ها را «مسخر» انسان قرار داد ﴿وَسَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مِنْهُ﴾ یعنی همه اجزای این نظام موظف به اطاعت از انسان هستند. هیچ موجودی در آسمان یا زمین حق ندارد از انسان نافرمانی کند، زیرا خدا او را در خدمت انسان گماشته است. لذا هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید «من نمی‌توانم بیاموزم»؛ چون هم یادگیری وظیفه ماست و هم ساختار خلقت موظف است خود را در اختیار ما قرار دهد.

وی با اشاره به این نکته که رابطه میان عالم، علم و معلوم باید بر اساس نظام قرآنی ترسیم شود، تصریح کرد: معلوم، نظام هستی است. آسمان و زمین، دریا، صحرا، انسان، بهشت، آخرت و دنیا همه بخشی از معلوم هستند. خداوند می‌فرماید از صدر آسمان تا ذیل زمین، و از ذیل زمین تا صدر آسمان، هر چه هست، کتاب ماست؛ خدا نفرمود چه کتاب خاصی بخوانید، بلکه فرمود کل هستی، کتاب تعلیم شماست و شما مأمور به فراگیری آن هستید. این نظام، مثلثی است که مبدا آن “هو الاول” و معاد آن “هو الآخر” است. اگر این دو بُعد حذف شود، حاصل کار، دانشی مُرده و بی‌روح خواهد بود.

آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی نسبت به خطر تهی شدن علوم از روح توحیدی هشدار داد و بیان کرد: اگر علم، از مبدا و معاد تهی شد، مردار سردخانه‌ای بیش نیست. ما علمی زنده می‌خواهیم؛ علمی که از خدا آغاز شود و به خدا بازگردد.

علمای واقعی کسانی هستند که با رفتار و منش خود هدایت می‌کنند

استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به مقام والا و وظیفه علما، بیان داشت: علمای واقعی کسانی هستند که نه‌تنها سخن می‌گویند، بلکه با رفتار، سیره، گفتار، سنت و منش خود هدایت می‌کنند. سخنرانی اثر دارد، اما آنچه دل‌ها را روشن می‌کند، سیره عملی علماست.

وی با اشاره به کمال انسانی در پرتو اطاعت از خداوند اظهار داشت: خداوند برای بعضی از انسان‌ها صلوات می‌فرستد ﴿هُوَ ٱلَّذِي يُصَلِّي عَلَيکم وَمَلَائِكَتُهُۥ لِيُخرجَكُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِ﴾ این مقام عظیم برای کسانی است که از سفره هدایت الهی بهره گرفته‌اند و به مقامی رسیده‌اند که نه تنها فرشتگان، بلکه خود خداوند نیز بر آن‌ها درود می‌فرستد. ما وظیفه داریم بر پیامبر و اهل‌بیت صلوات بفرستیم، ولی رسیدن انسان به جایی که خدا بر او صلوات می‌فرستد، نهایت کمال و حیات انسانی است.

آیت‌الله‌العظمی جوادی‌آملی در پایان برای همه طلاب، علما، مسئولان کشور و فداکاران نظام اسلامی دعا کرد و گفت: امیدوارم همگی مشمول عنایت خاص ولی‌عصر‌(عج) قرار گیرند و با تلاش در مسیر قرآن، مصداق آیه ﴿هُوَ ٱلَّذِي يُصَلِّي عَلَيكُمۡ﴾ شوند؛ یعنی جایی که خداوند و فرشتگان، بر انسان صلوات می‌فرستند.

منبع: اسراء