توافق بر سر اعلام آتش بس در سوریه، شامگاه جمعه نوزدهم شهریور و به دنبال گفت و گوهای فشرده بین وزیران امور خارجه آمریکا و روسیه در ژنو صورت گرفت و دور جدید آتش بس در سوریه هم زمان با عید سعید قربان آغاز شد.
بر اساس این توافق، آتش بس در سوریه از شامگاه دوشنبه بیست و دوم شهریور آغاز و همه عملیات‌های زمینی و هوایی از سوی طرف‌های درگیر در سوریه متوقف شد. البته بر اساس این توافق گروههای تروریستی «داعش» و «جبهه النصره» از این فرایند مستثنی شده‌اند و حمله به مواضع آنها ادامه خواهد یافت. همچنین قرار است پس از گذشت یک هفته از آغاز این توافق، یک مرکز عملیاتی مشترک از سوی روسیه و آمریکا جهت انجام عملیات‌های مشترک علیه تروریست‌ها تشکیل شود.
اکنون بیش از پنج سال از آغاز بحران سوریه می‌گذرد. بحرانی که از سوی محور غربی- عربی به منظور تضعیف جبهه مقاومت بر سوریه تحمیل گشت . کشته شدن صدها هزار تن و آوارگی میلیون‌ها نفر دیگر، نشانی آشکار از عمق این بحران است. از این رو متوقف شدن درگیری‌ها و خشونت‌های خونین هرچند به صورت موقت یا ناپایدار، به خودی خود رخدادی مثبت و امید آفرین است. جمهوری اسلامی ایران نیز همچنان که از آغاز این بحران تاکید کرده از هرگونه آتش بس و طرح صلح که به فاجعه انسانی در سوریه خاتمه دهد و متضمن حل سیاسی بحران براساس مراجعه به آرای ملت سوریه برای تعیین آینده آن کشور باشد؛ استقبال می‌کند .
البته این نخستین باری نیست که در سوریه آتش بس اعلام می‌شود. حدود ۶ ماه پیش نیز آتش بسی مشابه صورت گرفت آتش بسی که به نظر برخی کارشناسان عرصه بین‌الملل باعث سوءاستفاده معارضین از فرصت به وجود آمده جهت تجدید قوا و همچنین انجام عملیات هایی از سوی گروههای تروریستی شد. گروه هایی که آتش بس شامل آنها نیز می‌شد. اما آن آتش بس سرانجام به مرور نقض شد و در عمل راه به جایی نبرد. در شرایط حاضر نیز به نظر می‌رسد برخی گروههای تروریستی از فرصت جدید برای بهبود وضعیت خود استفاده می‌کنند. هرچند برخی گروههای مسلح نیز در همین ابتدای کار، با شرایط آتش بس مخالفت کرده و اعلام کرده‌اند به مفاد آن پایبند نیستند.
از طرفی آغاز آتش بس جدید در حالی است که از حدود یک سال پیش تاکنون، ارتش سوریه به مدد پشتیبانی هوایی روسیه و کمک‌های مستشاری جمهوری اسلامی و حزب الله لبنان در میدان نبرد با مخالفان، برتری محسوسی را از آن خود کرده است. نیروهای دولتی افزون بر تحکیم کنترل خود در شهرهایی چون دمشق و لاذقیه، شهرهای مهمی از جمله حمص و حماه را در اختیار گرفته‌اند. در چند هفته اخیر هم نبرد دولت و مخالفان در یکی از سرنوشت سازترین مراحل خود یعنی جنگ بر سر شهر حلب قرار گرفته است. نبردی که از سوی بسیاری از تحلیلگران راهبردی، به جنگ سرنوشت ساز میان دولت و مخالفان توصیف شده است. در صورت تصرف حلب به عنوان دومین شهر مهم سوریه، در عمل کنترل شهرهای اصلی ناحیه غربی این کشور با تراکم جمعیتی بالا در دست دولت دمشق قرار می‌گیرد و مخالفان دیگر به طور گسترده هیچ منطقه مهم و بزرگی را در اختیار نخواهند داشت.
بنابراین، در شرایط کنونی که نیروهای دولتی دست برتر را در معادلات میدانی دارند، ترجیح می‌دهند نوار پیروزی‌های خود را ادامه دهند و به اصطلاح کار را یکسره کنند. از این رو متوقف شدن جنگ هر چند فرصتی برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به مردم حلب را فراهم می‌سازد، در عین حال فضایی برای تنفس پیکارجویان مخالف دولت ایجاد می‌کند.
در هر صورت نکته کلیدی که جمهوری اسلامی از ابتدای این بحران بر آن تاکید داشته این است که گر چه راه حل بحران سوریه سیاسی است و نه نظامی اما تا زمانی که غربی‌ها از نگاه دوگانه به تروریسم دست برنداشته و از حمایت عربستان سعودی _ که آبشخور اصلی جریان وهابیت است – عامل اصلی همه بحران‌های منطقه دست برندارد نمی توان به آینده طرح‌های صلح اینچنینی زیاد امیدوار بود . (خ-۱۳۰۲)
