تولد و دوران کودکی:
حضرت آیت الله عبدالنبی نمازی در سال ۱۳۲۴ در شهر بوشهر به دنیا آمد. پدرش مرحوم حجهالاسلام حاج شیخ احمد نمازی فرزند آیهالله حاج شیخ حسین نمازی دشتی بود. مادرش نیز دختر مرحوم شیخ عباس از روحانیان استان بوشهر بود. پدر آیهالله نمازی برای تبلیغ به آبادان هجرت کرد و خانواده را نیز به همراه برد.
دوران تحصیل:
آیهالله نمازی پس از طی دوره دبستان، به حوزه رو آورد و پس از طی دروس ادبیات عرب در آبادان در سال ۱۳۴۱ به نجف اشرف عزیمت کرد و در مدرسه علمیه بادکوبه سکونت گزید. حال و هوای نجف و انوار تابناک مرقد امیرمؤمنان(ع) آثار شگرفی در روحیه او بر جا نهاد و او را بیش از گذشته شیفته علم و دانش کرد. او پس از چند سال بهرهمندی از آن شهر مبارک و از استادان وارسته آن دیار، به قم مراجعت نمود تا از محضر عالمان آن دیار نیز بهرهمند شود.
در قم نیز به درس خارج بسیاری از بزرگان راه یافت و در این میان از شرکت در دروس فلسفه و اخلاق نیز باز نماند.
استادان و دوستان:
آیهالله نمازی در سالهای تحصیل خود به محضر علمای بسیاری شرفیاب شد. او در نجف اشرف به درس علمایی چون آیهالله حاج شیخ محمدحسین موحد نجف آبادی(ره)، آیهالله حاج شیخ کاظم تبریزی(ره)، آیهالله حاج شیخ صدرا بادکوبهای(ره)، آیهالله العظمی سید عبدالاعلی سبزواری(ره) و آیهالله حاج شیخ علی آزاد قزوینی رفت.
در حوزه علمیه قم نیز در درس خارج فقه و اصول آیهالله العظمی حاج شیخ محمد علی اراکی(ره)، آیهالله العظمی حاج میرزاهاشم آملی(ره)، آیهاللهالعظمی حاج سید علی علامه فانی اصفهانی(ره) و آیهالله العظمی حاج سید محمدرضا گلپایگانی(ره) رفت و در دروس فلسفه آیهالله حاج آقا رضا صدر(ره) و آیهالله حاج شیخ محمد محمدی گیلانی حاضر شد.
فعالیتهای علمی و فرهنگی:
آیهالله نمازی درسالیان متمادی، خدمات علمی و فرهنگی بسیاری را به انجام رسانده است. او در مدت اقامت خود در نجف اشرف و پس از آن، همواره بر امر تدریس اشتغال داشته کتب دروس مقدماتی و ادبیات عرب، لمعتین، معالم، را در نجف اشرف تدریس کرده پس از مراجعت به قم نیز بارها کتب دوره سطح شامل رسائل، مکاسب، کفایتین را برای طلاب مستعد تدریس نموده و از این رهگذر، شاگردان بسیاری به مکتب امام صادق(ع) تقدیم کرده است.
وی همچنین با تشکیل جلسات تفسیر، به مباحثه و مداقه آیات قرآن پرداخت که این جلسات حدود پنج سال به طول انجامید.
او در طی آن سالها، تألیفات بسیاری نگاشته و در زمینههای گوناگون به پژوهش پرداخته است که برخی از آنها به شرح زیر است:
۱ـ رساله وجوب صلاهالجمعه؛
2ـ مصباح الشریعه فی شرح تحریر الوسیله فی کتاب الخمس؛
3ـ مصباح الشریعه فی شرح تحریر الوسیله کتاب الاجتهاد و التقلید؛
4ـ مصباح الشریعه فی شرح تحریر الوسیله کتاب صلاه المسافر؛
5ـ مصباح الشریعه فی شرح تحریرالوسیله کتاب الصوم؛
6ـ گناه و آثار آن؛
7ـ معرفه الله ؛
8ـ ولایت فقیه؛
9ـ پاسخ به شبهات پیرامون ولایت فقیه؛
10ـ رسالهای در اخلاص؛
11ـ صفات و شرایط رهبری در اسلام؛
12ـ تفسیر سوره والعصر؛
13ـ رساله در ولایت و مرجعیت؛
14ـ تقریرات فقه و اصول درس مرحوم حضرت آیهالله العظمی اراکی(ره)؛
15ـ تقریرات فقه و اصول مرحوم حضرت آیهالله العظمی میرزا هاشم آملی(ره)،
16ـ تقریرات فقه بحث قضاوت مرحوم آیهالله العظمی عبدالاعلی سبزواری(ره)،
17ـ حاشیه بر بیع مکاسب؛
18ـ سه جزوه در علم صرف و نحو؛
19ـ معاد از دیدگاه آیات و روایات.
فعالیتهای سیاسی:
در کارنامه زندگانی آیهالله نمازی، فعالیتهای سیاسی وی بیش از همه میدرخشد. او از نخستین سالهای نهضت امام خمینی(ره) همواره پشتیبان آن بوده و از هیچ کوششی در آن راه دریغ نورزیده است. او در زمان دستگیری امام(ره) از شمار اجتماع کنندگان در مقابل بیوت مراجع بود که خواستار اقدام جدی علما برای آزادی امام(ره) بودهاند.
در دوره تبعید امام(ره) به عراق، جزو استقبال کنندگان از ایشان در کربلا بود و همواره مقید بود در نجف نمازهای ظهر و عصر و مغرب و عشاء را به امامت آن مرجع عظیمالشأن اقامه کند. در ایران نیز در طی سالهای پیش از انقلاب بارها به نقاط گوناگون کشور سفر کرد و به افشاگری در باره مفاسد رژیم پهلوی پرداخت که این مسأله موجب چندین بار احضار و بازجویی وی شد و گاه به زندان شدن وی میانجامید. او از کسانی بود که در آن سالها به این مسأله میاندیشید که اسناد تاریخی نهضت را نگهداری کند تا در بعدها، مورد استفاده نسل جوان قرار گیرد. از این رو با مرحوم ربانی شیرازی به گردآوری اسناد نهضت پرداخت. او در جریان پیروزی انقلاب اسلامی نیز برای استقبال از امام خمینی(ره) از قم به تهران آمد و در بهشت زهرا استقرار یافت. سپس برای همکاری با اعضای ستاد انقلاب به ساختمان مدرسه رفاه رفت و از طرف آن ستاد به پادگان نیروی هوایی قلعه مرغی رفت. پس از آن نیز به یکی از سازمانهای ارتش رفت و سپس به جمع آوری و تحویل سلاحها از مردم مأمور شد و از آنها در دانشگاه تهران بازدید کرد.
بخشی از فعالیتهای سیاسی آیتالله نمازی پس از انقلاب اسلامی به قوه قضائیه مربوط است. وی کار خود را در دستگاه قضایی با قبول سمت حاکم شرع در منطقه سرپل ذهاب و قصرشیرین آغاز کرد و در آن منطقه سرچشمه خدمات بسیاری شد.
آیهالله نمازی بارها در جبهههای دفاع مقدس حاضر شد و در یکی از عملیات جبهه جنوب، بر اثر بمباران سنگین شیمیایی، از ناحیه چشم و سینه مجروح شد چندی بعد نیز درعملیات مرصاد بر اثر اصابت ترکش به سختی مجروح میگردد. او پس از آن نیز در جبهههای دفاع مقدس حاضر میشد و همواره باعث شادمانی رزمندگان اسلام بود. برخی از مسؤولیتهای او پس از انقلاب اسلامی به شرح زیر است:
ـ قاضی شرع دادگاههای انقلاب اسلامیغرب کشور طی سالهای ۵۸ و ۵۹؛
ـ نمایندگی امام و فرماندهی سپاه منطقه ۲ کشوری؛
ـ مسئولیت بخش آمار و بررسی شورای مدیریت حوزه علمیه قم ؛
ـ مسؤولیت آموزشهای عقیدتی ـ سیاسی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛
ـ نمایندگی مجلس خبرگان رهبری در دوره دوم و سوم از استان بوشهر.
ـ عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
ـ دادستان کل کشور
وی سرانجام صبح روز یکشنبه هشتم بهمن ماه سال ۱۴۰۲، در سن ۷۸ سالگی، بعد از تحمل یک دوره بیماری، ساعت ۱۱ صبح، در منزل خود دار فانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت و در حرم مطهر حضرت معصومه – سلام الله علیها – به خاک سپرده شد.