آیت‌الله سید هاشم حسینی بوشهری در اولین برنامه از سلسله نشست های تخصصی «در مدرسه عاشورا» که از سوی مدیریت آموزش حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت به صورت مجازی برگزار شد به موضوع «آینده‌نگری امام حسین (ع) در قیام عاشورا» پرداخت.
وی با بیان اینکه از ویژگی‌های مهم قیام ابی عبدالله و نهضت سالار شهیدان، آینده‌سازی و توجه به آینده است؛ تصریح کرد: این یکی از مسائل کلیدی و اساسی است که کمتر در رابطه با حادثه عاشورا به آن پرداخته شده است. امروز دانشی در دنیا وجود دارد، تحت عنوان آینده‌پژوهی؛ این دانش آینده‌پژوهی دانشی است که به جای آینده‌بینی در جهت ساختن آینده و هدایت آینده تلاش می‌شود.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: گاهی ما آینده‌بینی داریم و گاهی آینده‌پژوهی داریم؛ تفاوت بین این دو خیلی زیاد است؛ آنچه مورد و متناسب بحث ما است، آن نگاه به آینده و آینده‌سازی است؛ و حادثه عاشورا هم نگاه به آینده بود که از آن به آینده‌گرایی تعبیر می‌کنیم و هم جهت‌دهی به آینده است که در عین مسأله آینده‌پژوهی روی این موضوع تکیه می‌شود. در آینده‌پژوهی کار مهمی که اتفاق می‌افتد و انجام می‌گیرد، خلق چشم‌انداز است؛ یعنی چشم‌انداز را خلق می‌کنند و می‌آفرینند و مورد توجه قرار می‌دهند و این مسأله بسیار مهمی است که در آینده‌پژوهی نقش و تأثیر بسیار فراوان دارد.
وی افزود: معنای چشم‌انداز، اینکه گفتیم خلق چشم‌انداز، معنای چشم‌انداز هم یعنی یک تابلویی را به مخاطب نشان می‌دهند و آن تابلو بیانگر آینده مطلوب است؛ پس آینده‌پژوهی در مقابل آینده‌بینی مورد تأکید است و از دل آینده پژوهی آینده‌نگری و جهت‌دهی به آینده در می‌آید و معنای خلق چشم‌انداز هم یعنی نشان دادن آینده مطلوب است. معتقد هستیم که حسین بن علی (ع) در روز عاشورا و قیامی که انجام دادند، این دو نکته را دنبال کردند؛ علاوه بر آن احساس مسئولیتی که در روز عاشورا کرد که پایان کار آن به ظاهر به شهادت آن حضرت انجامید اما حضرت، آینده‌نگر بودند و نسبت به آینده مطلوب جهت‌دهی ایجاد کردند.
دبیر شورای عالی حوزه های علمیه، آینده‌شناسی و آینده پژوهی را به منظور جهت‌دهی به فرهنگ ضروری دانست و تاکید کرد: نگاهمان به فرهنگ، نگاهمان به فناوری، نگاهمان به نیروی انسانی، نگاهمان به اتخاذ سیاست‌های مناسب باید با این مبنا دنبال شود. و در حادثه عاشورا آینده‌نگری و آینده‌سازی به دست می‌آید. روز عاشورا حضرت مسیر آینده را برای یاران خود تبیین و روشن کرد و یک مدینه فاضله‌ای را در جلوی دیدگان آن‌ها قرار داد که آینده شما چه خواهد بود و طبیعتاً برای رسیدن به آن آینده علاوه بر اینکه به یارانش آن مدینه فاضله را نشان داد، به کسانی که بعد از عاشورا هم آمدند، آینده را ترسیم کرد، مدینه فاضله را ترسیم کرد و به آن‌ها جهت داد.
وی به موضوع عاشورا و ظهور حضرت بقیه الله الاعظم اشاره کرد و گفت: اتصال عاشورا به ظهور و اتصال ظهور به رجعت؛ یعنی آینده روشن ممکن است، فراز و فرود داشته باشیم، اما بدانید سرانجام عاشورا به ظهور می‌انجامد، و بعد از جریان ظهور، مسأله رجعت پیش خواهد آمد، رجعتی که حسین بن علی و یاران حسین بن علی (ع)در حقیقت بر می‌گردند به این عالم و در حقیقت شاهد عذاب کسانی خواهند بود، شاهد تنبیه کسانی خواهند بود و انتقام از کسانی خواهند گرفت که آن‌ها حادثه عاشورا را رقم زدند و در مقابل اردوگاه حسین بن علی (ع) ایستادند و به گونه‌ای ایستادگی کردند که حسین بن علی و یاران او و اصحاب او و فرزندان و برادران او به شهادت رسیدند و خاندان پاک و مطهر او به اسارت برده شدند.
آیت الله حسینی بوشهری خاطرنشان کرد: عاشورا مبدأ برای یک مقصد هست، مبدأ عاشورا و مقصد ظهور است و پس از ظهور جریان رجعت صورت می گیرد؛ یعنی این چراغ مبارزه با طاغوت و باطل همیشه روشن نگه داشته خواهد شد. و نشان می‌دهد که وجود مقدس حضرت ابی عبدالله الحسین، بر لحظه لحظه آینده اشراف دارد و آن نقطه پایانی را نشانه گرفته است؛ آینده‌نگری منتهی صرف آینده‌نگری نیست، آینده‌سازی هم هست؛ موقعی که ما آینده را درست برای افراد ترسیم کنیم، افراد خود را برای رسیدن به آن آینده آماده می‌کنند. یعنی ساز و کار آماده شود، امکانات بسیج شود، اراده‌ها استوار شود تا در نتیجه افراد بتوانند به آن نقطه کلیدی و اساسی برسند.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی ادامه راه عاشورا و ادامه راه کربلا است، تصریح کرد: اگر امروز دشمنان در مقابل انقلاب ما سنگ‌اندازی می‌کنند که متصل به انقلاب ابی عبدالله(ع) است، همان سنگ اندازی‌هایی است که یزید و یاران یزید در مقابل حسین‌بن علی انجام دادند. حسین بن علی پایان راه خود و یارانش را آنگونه ترسیم می‌کند، پایان راه حسین بن علی بعد از هزار و چند سال هم همان خواهد بود که به ظهور متصل خواهد شد و بعد از ظهور هم حسین بن علی می‌فرماید که با یارانم به آنجا باز خواهیم گشت. این نوع آینده‌نگری خیلی جالب است؛ این نوع آینده‌نگری در حقیقت ساختن آینده است.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: عاشورا نه تنها نقطه آغاز برای آینده‌نگری است که نقطه مقصد برای آن مدینه فاضله هم هست؛ چون ظهور حضرت بقیه الله الاعظم در ظهر عاشورا نسبت به ظهور نوید می‌دهند و ظهور هم که مقصد هست در روز عاشورا اتفاق خواهد افتاد.
وی با بیان اینکه امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا شرایط عزاداری سخت است، یادآور شد: در عین حال مردم سعی می‌کنند، جداگانه سازی بین سلامت و بین مسأله عزاداری ایجاد نکنند. چون عده‌ای راه سلامت را در پیش می‌گیرند و عزاداری را فراموش می‌کنند؛ عده‌ای راه عزاداری را در پیش می‌گیرند، سلامت را فراموش می‌کنند. می‌شود هم عزاداری کرد و هم سلامت را با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی که مورد تأکید و سفارش است، پاس داشت.
روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
