تولد و دوران کودکی:
حاج شیخ جواد مروی سال ۱۳۴۰ شمسی در مشهد مقدس و در خانواده ای از اهل علم وتقوا دیده به جهان گشود. جد پدری ایشان از عالمان شهر نیشابور و والد مکرمشان مرحوم آیت الله حاج شیخ علی مروی در جوانی به مشهد هجرت نمود. مرحوم آیت الله شیخ علی مروی در ادبیات از شاگردان برجسته مرحوم ادیب نیشابوری و درعلوم معارف از شاگردان مرحوم آیت الله میرزا مهدی اصفهانی و در فقه و اصول ملازم مرحوم آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی بود.
تحصیل و استادان:
ایشان از محضر اساتید برجسته ای در علوم مختلف بهره جستند:
در آغاز، ادبیات فارسی و برخی از مباحث پیرامون آن را از ادیب و عالم بزرگ، مرحوم حاج محمد صادق حشمت فراگرفتند.مباحث ادبیات عرب (همچون کتاب های شرح قطر، مباحثی از شرح رضی و شرح نظام) را از محضر والد گرامی خویش که از شاگردان مبرز مرحوم ادیب نیشابوری بود آموختند.
دروس سطح را تا رسائل مرحوم شیخ اعظم انصاری در محضر پدر که از شاگردان مرحوم آیت الله العظمی سید محمدهادی میلانی بود تلمذ نمود، مکاسب را نزد مرحوم آیت الله میرزا علی فلسفی (ره) و کفایه را در محضر آیت الله رضا زاده حفظه الله به پایان رسانید.
در کنار فراگیری کتب متداول فقهی اصولی حوزه های علمیه، قسمتیاز کتبا ریاض المسائل و تمام صلاه و زکات مرحوم حاج آقا رضا همدانی را در محضر مرحوم والدشان آموختند.
مقطع خارج را با دوسال حضور در دروس خارج آیت الله سید حسن مرتضوی حفظه الله آغاز نمودند و دوسال نیز در دروس فقه و اصول مرحوم آیت الله میرزا علی فلسفی شرکت نمودند. بیشترین بهره علمی در مباحث فقه واصول را در یازده سال ملازمت درس مرحوم آیت الله سید ابراهیم علم الهدی از شاگردان مبرز آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی[۱]کسب نمودند.مدتی نیز از مباحث اصول مرحوم آیت الله سید حسین شمس از شاگردان قوی مرحوم آیت الله سید محمد هادی میلانی بهره بردند.
همچنین مدت ۷ سال از مباحث فقه و اصول آیت الله العظمی وحید خراسانی حفظه الله و ۵ سال از مباحث فقه مرحوم آیت الله العظمی تبریزی استفاده کردند.
معارف مکتب تفکیک مرحوم آیت الله میرزا مهدی اصفهانی را از پدر فراگرفتند که از شاگردان درس مرحوم آیت الله میرزا مهدی اصفهانی بودند.
مدتی در مباحث مرحوم آیت الله شیخ حسنعلی مروارید با محوریت کتاب تنبیهات حول المبداو المعاد ایشان که در شبهای شنبه در منزلشان برگزار می شد شرکت کردند.
شرح تجرید را به اشاره والدشان از عالم فاضل و گمنام، مرحوم شیخ صفرعلی رحیمی فرا گرفتند.
مدت یکسال در بحث فلسفه دکتر ابراهیمی دینانی شرکت کردند. همچنین از دروس مرحوم آیت الله سید عزالدین زنجانی و استاد جلال الدین آشتیانی بهره فراوان برد و مدتی نیز در قم از مباحث استاد حسن زاده آملی و استاد جوادی آملی استفاده کردند.
همچنین از حشر و نشر سالیان متمادی با مرحوم علامه عسگری استفاده های فراوان علمی نمودند.
فعالیتهای علمی فرهنگی:
۱- تدریس
از آغاز، در کنار فراگیری دروس حوزه به تدریس آنها مشغول شدند. کتابهایی چون سیوطی، مغنی، معالم الاصول،اصول الفقه، شرح لمعه، رسائل، مکاسب و کفایه را برای طلاب حوزه علمیه خراسان، حوزه علمیه قم، دانشگاه علوم اسلامی رضوی و دانشگاه امام صادق علیه السلام تدریس نمودند و صدها نفر از طلاب و دانشجویان از جلسات حضوری و درس های ضبط شده ایشان استفاده نمودند و از سال ۱۳۸۰ هجری شمسی تاکنون به تدریس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم همت گماردند و البته در کنار آن ارتباط با فضلای حوزه علمیه خراسان در دانشگاه علوم اسلامی رضوی و ارائه مباحث فقه و اصول را ادامه دادند.
از جمله فعالیت های حضرت استاد در آموزش طلاب حوزه های علمیه، تدریس شرح تجرید، فلسفتنا و اقتصادنا شهید صدر، مباحث شبهه شناسی اعتقادی در مشهد مقدس، مباحثی از کتاب المراجعات، مباحثی درباره مهدویت و مباحثی در علم رجال در حوزه علمیه قم بوده است.
ایشان در پانزدهمین اجلاسیه اساتید سطوح عالیه و خارج حوزه علمیه قم به عنوان استاد نمونه دروس خارج معرفی شدند.
۲- مسئولیت ها
– عضویت در هیات علمی بین الملل بعثه مقام معظم رهبری از ۲۵ سال پیش تاکنون. ایشان طی این مدت با حضور در بعثه مقام معظم رهبری در موسم حج و عمره ضمن گفتگو با اندیشمندان جهان اسلام از بلاد مختلف اسلامی وغیر اسلامی، علاوه بر پاسخ به سوالات و شبهات عقیدتی آنان، مناظرات مختلفی نیز با عالمان سایر مذاهب داشتند که آثار فراوانی به دنبال داشته و دارد. همچنین تلاش فراوانی نسبت به سامان دادن علمی معرفتی مسائل شیعیان حجاز از سال ها قبل تاکنون توسط ایشان انجام گرفته است.
– عضویت در شورای عالی حوزه های علمیه( دوره هفتم)
– عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
– عضویت در شورای کتاب مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام
– عضویت هیات امنای دانشکده اصول الدین( دوره اول)
۳- سفرهای تبلیغی آموزشی
حضرت استاد در کنار فعالیت های علمی مذکور، سفرهای تبلیغی، آموزشی فراوانی به کشورهای عربی منطقه، جنوب شرق آسیا و اروپا داشته اندو علاوه بر تشکیل جلسات آموزشی برای علما و نخبگان، ارتباط علمی خود را با حوزه های علمیه شیعه و اهل سنت و مجامع دانشگاهی و تبادل نظر با اندیشمندان جهان اسلام را حفظ نمودند. قابل ذکر است یکی از دست آوردهای این سفرها، آشنایی کامل با سیستم آموزشی حوزه ها و بعضی از دانشگاه های خارج از کشور بوده است.
ایشان در سال های دفاع مقدس بارها در جبهه های جنگ حق علیه باطل حضور یافت و در کنار رزمندگانی چون شهید چمران و شهید نور علی شوشتری به انجام وظیفه پرداخت.
۴- تالیفات
الف. کتب عقائدی
- شرحی بر کشف المراد
- حواشی بر اللوامع الالهیه فی المباحث الکلامیه
- مباحث عقائدیه هامه( مباحث کلامی مورد نیاز مبلغین حج)
- السلفیه کما رایت ( مجموعه ای از مناظرات با اندیشمندان سلفیه در بلاد اسلامی)
- ملاحظات علی کتاب تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری الی ولایه الفقیه.
- نقدی بر کتاب مکتب در فرآیند تکامل
- مناهج الاعلام فی المباحث العقائدیه (شیخ مفید، خواجه نصیر الدین طوسی و علامه حلی)
ب. کتب فقهی
-مشکاه الحقیقه فی شرح تحریر الوسیله:
– – الاجتهاد و التقلید ۱ جلد.
– – کتاب الحج ۶ جلد.
– – کتاب الخمس۳ جلد.
– – کتاب الاجاره ۴ جلد.
ج. کتب اصولی
– شرحی بر رسائل شیخ اعظم انصاری.
– شرحی بر کفایه الاصول.
– مصباح الدلاله فی توضیح نهایه الدرایه( که توضیح مباحث غامص نهایه الدرایه محقق اصفهانی است)
– مرقاه الاصول الی علم الاصول ( از ابتدای مباحث الفاظ تاپایان تعادل تراجیح؛ این کتاب درحدود ۱۰ جلد حاصل بیش از پانزده سال تدریس دوره اول خارج در حوزه علمیه قم است.)
د. رجال
– الاراء الرجالیه
– ملاحظات علی معجم رجال الحدیث
[۱] مرحوم آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی در اجازه اجتهاد مفصلی که به مرحوم آیت الله سید ابراهیم علم الهدی دادند از جایگاه علمی ایشان چنین تعبیر نمودند که: قد بلغ رتبه عالیه من الاجتهاد
