ایام محرم و برگزاری مجالس عزای حسینی یکی از فرصت های مغتنم برای بحث و اندیشه در درس ها و عبرت های عاشوراست که یکی از دروس بسیار مهم آن، پایداری بر حق و التزام به ارزشها و آرمان هاست.
پیامبر گرامی اسلام، پس از بعثت، نژاد پرستی، قبیله گرایی، تکاثر طلبی و شهوات مالی و نفسانی دوران جاهلیت را تغییر دادند و ایمان، تقوا و جهاد در راه خدا را جایگزین افتخار به حسب و نسب و ثروت و قدرت ساختند. درحقیقت، اسلام با تحوّل در بینش‌ها و ارزشها انسان‌هایی را تربیت کرد که اسوه پاکی و فداکاری و ایثار شدند. افرادی که برای دفاع از مکتب از جان و مال و ثروت خویش گذشته و در میدان جهاد و شهادت بر یکدیگر پیشی می‌گرفتند. اما دگرگونی ارزشها و بازگشت به نظام ارزشی دوران جاهلیت، جامعه اسلامی را تهی کرد و زمینه های وقوع حادثه تلخ کربلا را پدید آورد.
در واقع، بزرگترین خطری که که هر نهضتی را تهدید می‌کند، انقلاب پیامبر را نیز گرفتار کرد و جامعه اسلامی دچار آفت بزرگ ارتجاع شد. باورها و ارزشهای الهی رنگ باختند و به تدریج ارزشها و اعمال جاهلی احیا شدند. انحراف بزرگی چون دوری از اهل بیت(ع) اتفاق افتاد و مسیر حاکمیت اسلامی از امامت به سمت پادشاهی حرکت کرد و حکامی چون معاویه و یزید بر جامعه اسلامی حاکم شدند که نظام ارزشی منحطی چون مال اندوزی و شهوات رانی را بر جامعه حاکم کردند. امر به معروف و نهی از منکر نیز در جامعه نادیده گرفته شد. در چنین جامعه‌ای قیام حیات بخش امام حسین(ع) برای اصلاح دین و تحقق امر به معروف و نهی از منکر اتفاق افتاد.
در ریشه یابی علل تغییر مسیر جامعه اسلامی از اهداف و آرمان های نبوی به سمت سلطنت اموی، دلایل مختلفی را می توان ذکر کرد که مهمترین آن، کوتاهی خواص در عمل به تکلیف و دنیاگرایی آنان بوده است که زمینه‌های رشد فساد را فراهم کرد. این بخش از عبرت‌های عاشورا از نکات مهمی است که خطر آن همیشه نظام اسلامی را تهدید می‌کند.
انقلاب اسلامی با نفی ارزشهای مادی دوران پهلوی، جامعه را با شمیم ارزشهای معنوی و نورانی جامعه نبوی آشنا و زمینه‌های بازگشت به دین و معنویت را فراهم کرد. اما دشمنان نظام اسلامی از همان ابتدا با شناخت پایه های قدرت و استحکام جامعه اسلامی، دین را عامل قدرت و نظام ارزشی اسلام را مایه پیروزی‌های آن تشخیص دادند براین اساس از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مخصوصا پس از جنگ تحمیلی، تهاجم گسترده فرهنگی برای وارد کردن ارزشهای مادی به جامعه اسلامی آغاز شد و به علت برخی ضعف‌ها و ساده‌انگاری‌ها زمینه‌های اشرافی‌گری و مال‌اندوزی در کشور فراهم شد. دشمن در جنگ تبلیغاتی خود فرهنگ غرب را با جلوه‌گری و تبرج، به اذهان جامعه تزریق کرد و برخی زمینه‌های انحراف را گسترش داد و عرصه فرهنگ را دچار برخی ولنگاری ها کرد.
براین اساس مقام معظم رهبری از سالها پیش، نسبت به تغییر ارزشها و اولویت‌ها در نظام اسلامی هشدار داده و بر ضرورت بصیرت و حرکت در مسیر ارزشهای متعالی اسلام و انقلاب تاکید کرده بودند. ایشان همچنین با طرح مساله نقش خواص در جامعه، بارها نسبت به تغییر باورها و نگرش‌های مسئولان و خواص و گرایش به سمت دنیاطلبی هشدار داده‌اند.
امروز تنها چاره کارسازی که می‌تواند نظام ارزشی و آرمانی جامعه را صیانت کند، امربه معروف و نهی از منکر و داشتن موضع و حساسیت نسبت به مظاهر فساد است. البته باید توجه داشته باشیم که قیام علیه فساد، وظیفه‌ای همگانی است و مردم و حاکمیت هردو باید در راه مبارزه با بدعتها، انحراف‌ها و تغییرات ارزشی، حساسیت نشان بدهند. (خ-۱۳۸۲)
