به گزارش روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در همایش «پیشگامان بصیرت، مدافعان ولایت» که در حسینیه امام خمینی(ره) دفتر مقام معظم رهبری در قم برگزار شد، با اشاره به جایگاه تاریخی نهم دیماه اظهار داشت: نهم دی، حادثهای بزرگ در تاریخ انقلاب اسلامی بود و حماسهای ماندگار و انقلابی در دل یکی از ایامالله بزرگ رقم خورد.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) افزود: این جلسه که مزین به حضور خانوادههای معظم شهدا، والدین شهدا و خانوادههای ایثارگران است، بهمنظور یادآوری و گرامیداشت حماسه نهم دی و هفته بصیرت برگزار شده است، چرا که روح نهم دی را همین خانوادهها و همین ایثارگرانی آفریدند که بدنه اصلی ملت ایران را تشکیل میدهند.
ولایت؛ عنصر اصلی خیمه انقلاب
آیتالله فاضل لنکرانی با بیان اینکه محور این همایش توجه به عنصر اصلی خیمه انقلاب اسلامی یعنی «ولایت» است، تصریح کرد: برای من نیز حضور در این جلسه بسیار ارزشمند بود و دعوت خانوادههای معظم شهدا را با افتخار اجابت کردم. امیدوارم بتوانم چند نکته کوتاه اما مهم درباره موضوع بصیرت، که از اساسیترین مفاهیم انقلاب اسلامی است، تقدیم حضار محترم کنم.
بصیرت؛ اساس شهادت، مجاهدت و مقاومت
این استاد حوزه علمیه قم با طرح این پرسش که «بصیرت چیست؟» گفت: وقتی انسان انقلاب اسلامی را رصد میکند، با واژههای مقدس و بزرگی همچون شهادت، مجاهدت و مقاومت مواجه میشود، اما در کنار این مفاهیم، یک حقیقت اصیل وجود دارد که شاید اساس و ریشه همه این ارزشها باشد و آن حقیقت، بصیرت است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ادامه داد: بصیرت، پایه و اساس شهادت، مجاهدت و مقاومت است و به برکت انقلاب اسلامی، این واژه اصیل که از معارف ناب اسلام جوشیده، در میان مردم ما جایگاهی ویژه پیدا کرده است.
تقسیم جامعه به دو گروه بصیر و بیبصیرت
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه بصیرت، جامعه را به دو گروه «بصیر» و «بیبصیرت» تقسیم میکند، اظهار داشت: خدای متعال با صراحت در قرآن کریم بیان میکند که انسانهای دنیاطلب، که اهداف الهی و معنوی ندارند و تمام همّ و غمّ آنان در دنیا خلاصه میشود، هرگز با کسانی که دنیا را مزرعه آخرت میدانند و زندگی دنیوی را در مسیر حیات ابدی قرار میدهند، برابر نیستند.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) تأکید کرد: این دو گروه از نظر الهی و عقلانی نمیتوانند مساوی باشند؛ همانگونه که اهل بصیرت با بیبصیرتان در پیشگاه الهی یکسان نخواهند بود.
بصیرت، شرط اساسی پیشرفت فردی و اجتماعی و عامل خنثیسازی فتنههاست
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تبیین مفهوم «بصیرت»، آن را یکی از بنیادیترین مؤلفههای کمال فردی و اجتماعی دانست و تأکید کرد: بصیرت به این معناست که انسان با دقت و هوشیاری، همه امکانات، شرایط و اهداف را بررسی کند، دشمن را بشناسد و با تحلیل درست موقعیتها، تصمیم و اقدام مناسب را برگزیند.
وی با اشاره به جایگاه ویژه بصیرت در اندیشه امام خمینی(ره) افزود: این تعبیر کلیدی را بارها شنیدهایم که امام راحل فرمودند «چون مردم ما بصیر و هوشیارند، تمام فتنهها را از بین خواهند برد». این سخن بهروشنی نشاندهنده ارزش و اهمیت بصیرت در حفظ جامعه و عبور از بحرانهاست.
آیتالله فاضل لنکرانی خاطرنشان کرد: انسانِ بصیر، آیندهنگر است؛ دست دشمن را میخواند، شرایط و توطئههای او را تشخیص میدهد و در برابر آن مقاومت میکند و میایستد. بصیرت، قدرت تشخیص درست در بزنگاههاست و مانع از غافلگیری در برابر دشمن میشود.
بصیرت دینی؛ مسئولیتپذیری در برابر ارزشها
وی با بیان مثالی از نهاد خانواده تصریح کرد: حتی یک بصیرت جزئی در خانواده نیز نقش تعیینکننده دارد. فردی که میخواهد خانواده خود را حفظ کند، در صورت بروز بیماری یا اختلافی کوچک، اجازه نمیدهد ارکان خانواده متزلزل شود یا ستون آن فرو بریزد. این نگاه هوشمندانه، مصداق روشنی از بصیرت در سطح خُرد است.
این استاد حوزه علمیه در ادامه، بصیرت دینی را مسئولیتی فراگیر برای هر مسلمان دانست و گفت: بصیرت دینی یعنی مسلمان با تمام وجود مراقب دین خود باشد. اگر مشاهده کرد عدهای در جامعه ارزشهای دینی را به سخره میگیرند، نباید بیتفاوت بماند؛ بلکه باید فریاد بزند، مقابله کند و مطالبهگر باشد. این رفتارها برخاسته از شعور و آگاهیِ بصیرت است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) تأکید کرد: هرچه بیشتر در معنای بصیرت اندیشه شود، روشنتر میشود که دستیابی به کمال، چه در بعد فردی و چه در بعد اجتماعی، بدون بصیرت ممکن نیست. نه یک انسان میتواند بدون بصیرت به کمال برسد و نه یک جامعه و کشور میتواند مسیر تعالی را طی کند، مگر آنکه مردم آن از بصیرت برخوردار باشند.
جلوههای بصیرت مردم ایران در بحرانها
آیتالله فاضل لنکرانی در ادامه با اشاره به نقش مردم ایران در حوادث و بحرانهای مختلف، از جمله فتنه سال ۱۳۸۸، تصریح کرد: همین بصیرتهاست که موجب شد امام خمینی(ره) مردم ایران را از مردم صدر اسلام بالاتر بدانند؛ زیرا این ملت در بزنگاههای حساس، با هوشیاری و آگاهی، راه درست را تشخیص داد و از نظام و ارزشهای خود دفاع کرد.
خون شهدا سرچشمه بصیرت و حضور آگاهانه مردم در صحنههای سرنوشتساز انقلاب است
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر نقش تعیینکننده شهدا در شکلگیری بصیرت اجتماعی و انقلابی ملت ایران، گفت: خانوادههای معظم شهدا و ایثارگران، بخش بزرگی از رشدها، موفقیتها و پایداریهای انقلاب اسلامی را با نثار خون عزیزان خود رقم زدهاند؛ آثاری که عمق و گستره آن، گاه فراتر از درک نسلهایی است که مستقیماً در میدان مجاهدت و شهادت حضور نداشتهاند.
خون شهدا حامل پیام حیات و بیداری است
وی با اشاره به جایگاه ویژه شهدا در معارف اسلامی افزود: بر اساس آیات صریح قرآن کریم، شهدا دارای حیاتی دیگر و روشن هستند. هرچند همه انسانها پس از مرگ وارد حیاتی دیگر میشوند، اما حیات شهدا، حیاتی زنده، اثرگذار و پیامآفرین است. خون شهدا پیام دارد؛ پیامی برای مردم، برای جوانان داخل و خارج کشور، برای مجاهدان، مقاومان و همه کسانی که در مسیر حق گام برمیدارند.
آیتالله فاضل لنکرانی ادامه داد: نتیجه این پیام، بصیرت است؛ بصیرتی که خود را در بزنگاههای تاریخی نشان میدهد، از جمله در حماسه ۹ دی و حضور آگاهانه مردم در صحنههای حساس انقلاب.
بصیرت، یعنی حضور بهموقع و مسئولانه در صحنه
وی با اشاره به در پیش بودن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن، تصریح کرد: مناسبتهایی همچون ۲۲ بهمن، عرصه تجلی بصیرت مردم است. بصیرت به معنای حضور فعال، آگاهانه و مسئولانه در صحنههای مهم و سرنوشتساز است؛ همان حضوری که ملت ایران بارها و بارها آن را به نمایش گذاشتهاند. مردمی که پای انقلاب ایستادهاند، بهخوبی درک کردهاند که خون هیچ شهیدی، حتی یک قطره از آن، هرگز هدر نمیرود.
از عاشورا تا ۲۲ بهمن؛ تداوم اثرگذاری خون شهدا در تاریخ
آیتالله فاضل لنکرانی با اشاره به تاریخ اسلام گفت: اصحاب امام حسین(ع)، خود آن حضرت و فرزندان ایشان در قرنها پیش به شهادت رسیدند، اما اثر خون آنان در انقلاب اسلامی ایران و پیروزی ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ بهروشنی ظهور یافت. این نشان میدهد که خون شهدا محدود به زمان و مکان خاصی نیست، بلکه در طول تاریخ جریانساز است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ادامه داد: انسانِ بصیر، تنها به شرایط زمان حال خود نگاه نمیکند، بلکه جایگاه خود را در یک سلسله تاریخی میبیند؛ سلسلهای که از انبیا، صدیقین و صالحان آغاز شده و تا امروز ادامه دارد.
شهدا در امتداد جریان حق تا ظهور حضرت مهدی(عج)
وی خاطرنشان کرد: مردم ایران، شهدا، مقاومان و مجاهدان، همگی در امتداد همان جریان حق قرار گرفتهاند. تمامی شهدا، از شهدای دفاع مقدس و جنگ تحمیلی گرفته تا شهدای مدافع حرم و دیگر شهدای راه حق، در مسیر تحقق وعده الهی و تا رسیدن به ظهور حضرت مهدی عجلالله تعالی فرجهالشریف ایفای نقش کردهاند.
آیتالله فاضل لنکرانی افزود: نباید انقلاب اسلامی را تنها با نگاه مقطعی قضاوت کرد و گفت که برخی انتظارات تحقق یافته و برخی نه؛ بلکه بصیرت یعنی انجام وظیفه، همراه با تدبیر، فهم عمیق از جریانها و شناخت دقیق توطئهها.
بصیرت؛ مسئولیتی همگانی در چهار سطح
وی با اشاره به نقشآفرینی اقشار مختلف جامعه در تحقق بصیرت عمومی گفت: بصیرت یک وظیفه همگانی است، اما در چهار سطح باید بهطور ویژه مورد توجه قرار گیرد؛ بصیرت رهبری، بصیرت مسئولان، بصیرت نخبگان و خواص، و بصیرت عموم مردم. بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره بصیرت، آنچنان عمیق و راهبردی است که میتوان و باید درباره آن کتابها نوشت.
هدایت رهبری و حماسه مردم در مقابله با فتنه ۸۸
آیتالله فاضل لنکرانی با اشاره به حوادث پس از فتنه سال ۱۳۸۸ گفت: در آن مقطع حساس، رهبر معظم انقلاب با هدایتهای حکیمانه، روشنگریهای تدریجی و نصیحتهای دلسوزانه، مردم را نسبت به ماهیت فتنهگران، اهداف پنهان آنان و شعارهای انحرافی که وارد فضای کشور شده بود، آگاه کردند. این روشنگریها سبب شد مردم به میدان بیایند و درک کنند که دین، انقلاب، کشور و حتی ناموس آنان در معرض خطر قرار گرفته است. نتیجه این بصیرت، ایستادگی قاطع و حمایت محکم از انقلاب، نظام و ارزشهای دینی بود.
مردم ایران در امتحان بصیرت سربلند بودهاند
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در ادامه خاطرنشان کرد: انصاف آن است که اذعان کنیم مردم ایران، بهویژه خانوادههای معظم شهدا، ایثارگران و جانبازان، در آزمون بصیرت سربلند بودهاند. هر جا که انقلاب و کشور نیاز داشته، این مردم با تمام توان در صحنه حاضر شدهاند و همچنان با آگاهی و استقامت، از آرمانهای انقلاب اسلامی دفاع میکنند.
ناتوانی در اداره کشور و مقابله با فساد، ادامه مسئولیت را شرعاً حرام میکند
آیتالله فاضل لنکرانی با تأکید بر ضرورت «بصیرت مسئولان» گفت: مسئولان باید با دقت مطالبات و هشدارهای رهبر معظم انقلاب را دنبال کنند. رهبر معظم انقلاب سالهاست نسبت به تضعیف پول ملی هشدار دادهاند، اما امروز شاهد کاهش مستمر ارزش آن هستیم که این امر نشاندهنده ضعف در مدیریت و نفوذ عناصر مخرب در بدنه تصمیمگیری کشور است.
نفوذ اقتصادی و اغتشاش در معیشت مردم
وی با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور تصریح کرد: بخشی از نابسامانیهای اقتصادی ریشه در عوامل بیرونی مانند تحریمها دارد، اما در عین حال نمیتوان نقش برخی افراد نفوذی و شبکههای فساد اقتصادی را نادیده گرفت؛ افرادی که با ایجاد اغتشاش اقتصادی، نارضایتی عمومی را افزایش داده و هزینه آن را بر دوش نظام میگذارند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: اگر مسئولی توان اداره کشور یا حتی اداره یک وزارتخانه را ندارد و قدرت برخورد با فساد و مافیاهای اقتصادی را در خود نمیبیند، ادامه مسئولیت او شرعاً جایز نیست.
لزوم تدوین «آییننامه بصیرت» برای مسئولان
وی با بیان اینکه بصیرت یک مفهوم کلی و شعاری نیست، اظهار داشت: بصیرت مسئولان یعنی شناخت دقیق صحنه، فهم مطالبات رهبری و تشخیص جایگاه دشمن و نفوذ. شاید لازم باشد برای مسئولان، آییننامهای مشخص در حوزه بصیرت تدوین و به آنان ابلاغ شود. بصیرت تنها محدود به مسئولان اجرایی نیست، بلکه خواص جامعه از جمله حوزویان و دانشگاهیان نیز مسئولیت سنگینی در این زمینه دارند.
هجمه اعتقادی دشمن و هدفگیری ریشههای انقلاب اسلامی
آیتالله فاضل لنکرانی با اشاره به ماهیت اعتقادی انقلاب اسلامی گفت: دشمن بهخوبی میداند که این انقلاب ریشه در ایمان دینی، عاشورا، اهلبیت(ع) و فرهنگ امامت دارد؛ به همین دلیل تلاش میکند با طرح شبهات انحرافی و القای سخنان بهظاهر روشنفکرانه اما فاقد مبنای علمی، این ریشهها را هدف قرار دهد.
وی افزود: در موضوعاتی مانند فاطمیه و مظلومیت حضرت زهرا(س)، برنامهریزیشده و شبههافکنی میشود. مرحوم آیتاللهالعظمی فاضل لنکرانی(ره) نیز بارها هشدار داده بودند که اگر مبانی چون مهدویت و امامت از جامعه گرفته شود، زمینه تضعیف ولایت فقیه و اصول انقلاب فراهم خواهد شد.
پروژه تضعیف اخلاق و گسترش بیبندوباری اجتماعی
این استاد حوزه علمیه با اشاره به وضعیت فرهنگی جامعه تصریح کرد: گسترش بیبندوباری، بیحجابی و تضعیف اخلاق عمومی، پدیدهای ناگهانی و بدون برنامه نیست، بلکه نتیجه یک پروژه هدفمند برای ضربهزدن به هویت دینی جامعه، بهویژه نسل جوان است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) تأکید کرد: این اقدامات نه از سر دفاع از حقوق زنان است و نه بهدنبال آزادی واقعی، بلکه ابزاری برای تضعیف بنیانهای اعتقادی و اجتماعی کشور به شمار میرود. خواص جامعه باید این مسیر را بهدرستی بشناسند و نسبت به آن بیتفاوت نباشند.
اقتدار ملی، توان دفاعی و نقش راهبردی رهبری
آیتالله فاضل لنکرانی با اشاره به اهمیت اقتدار ملی گفت: دشمن بهدنبال خلع قدرت و اقتدار از ایران است. ممکن است در ظاهر وعده کاهش فشار اقتصادی داده شود، اما این امتیازات به بهای از دست رفتن استقلال و امنیت کشور خواهد بود.
وی با قدردانی از دانشمندان هستهای و مدافعان توان دفاعی کشور افزود: تلاشهای بیادعای متخصصان نظامی و هستهای و ایستادگی رهبر معظم انقلاب در این مسیر، نقش اساسی در حفظ امنیت و عزت ملت ایران داشته است.
ریشه اصلی دشمنی با ایران
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در پایان خاطرنشان کرد: اساس دشمنی آمریکا، رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای غربی با جمهوری اسلامی ایران، اختلاف در یک مبنای اساسی است؛ ما معتقدیم حاکمیت از آنِ خداست و جامعه انسانی باید تحت ولایت الهی اداره شود، اما آنان خواهان سلطه انسان بر انسان و قرار گرفتن ملتها تحت ولایت قدرتهای استکباری هستند.
منبع:حوزه
