به گزارش روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، آیت الله سیدمحمد غروی در افتتاحیه چهارمین دوره آموزشی «شبههشناسی؛ روش پاسخ و مواجهه» که شنبه هشتم شهریور ۱۴۰۴ به همت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزههای علمیه در مجتمع یاوران حضرت مهدی(عج) جمکران برگزار شد، با اشاره به آیه ۴۳ سوره نحل «وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ إِلَّا رِجَالًا نُوحِی إِلَیْهِمْ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ» عنوان کرد: این آیه میفرماید در صورتی که نمیدانید، باید پرسش کنید. یک ارتکاز عقلایی است که انسان وقتی چیزی را نمیداند از اهل علم بپرسد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه سؤال بدون مقدمه ایجاد نمیشود و پشتوانه هر سؤال یک فکر است، گفت: پرسش پاسخ سبب میشود که گوینده و شنوده با یکدیگر تعامل داشته باشند و متوجه شوند مطلب چقدر فهم شده است.
وی اضافه کرد: گاهی سؤال ناظر به یک شبهه و نقد است. امروز یکی از چالشهای فضای مجازی شبهه افکنی در عرصههای مختلف اعتقادی، دینی، تاریخی و سیره ائمه(ع) است. این شبهات با هدف سُست کردن عقاید انجام میشود. رهبر معظم انقلاب سالها قبل نسبت به شبیخون فرهنگی تذکر داده بودند.
وی ادامه داد: هرکسی قدرت مجادله و پاسخ گویی ندارد و این یک ظرفیت خاص است. قدرت مجادله احسن در عین اینکه مهارت است یک ظرفیت خاص ذهنی و کلامی را میطلبد. گاهی برخی این ظرفیت را ندارند و وارد این عرصه میشوند و مشکلاتی را ایجاد میکنند.
نباید به عرصههایی که در آن تخصص نداریم وارد شویم
عضو شورای عالی حوزههای علمیه تاکید کرد: نباید تصور کنیم بحرالعلوم هستیم و به همه امور احاطه داریم. باید در زمینهای که تخصص داریم و مطالعات داشته ایم ورود کنیم و از ورود به مسائلی که تخصصی نداریم پرهیز کنیم.
وی ادامه داد: در پاسخگویی نباید حواشی بگوییم. گاهی برای اینکه تسلط وجود ندارد به جای پرداختن به متن به حواشی پرداخته میشود. در این صورت به جای پاسخ به یک شبهه، شبهات متعدد نیز ایجاد میشود.
استاد حوزه علمیه قم اظهار کرد: با یک شبهه نباید شبهه دیگری اضافه کرد. مطرح کردن موضوعاتی که توان پاسخ گویی کامل به آن را نداریم یا شرایط پاسخ کامل وجود ندارد باعث میشود اعتقادی که افراد دارند هم به شبهه تبدیل شود. از بزرگ گویی پرهیز شود. امروز افراد با بزرگ گویی جذب نمیشوند.
وی یادآور شد: اصل سؤال مبارک است، زیرا سبب میشود مطالب بهتر فهم شود اما بحث، مباحثه و اقامه برهان کار هرکسی نیست. آنچه مطرح میشود نباید زمینه ساز شبهات دیگر شود.
آیت الله غروی گفت: یکی از وظایف ما در حوزههای علمیه تعلم، تبلیغ و دفاع از دین است. در روایات بیان شده است که سؤال کنید تا خدا شما را مورد لطف قرار دهد زیرا سؤال کلید رحمت است. در این امر چهار نفر یعنی پرسش کننده، گوینده، شنونده و کسی که اینها را دوست دارد اجر میبرد.
وی بیان کرد: در روایتی دیگر آمده است عالمانی که شریعت ما را میشناسند ضعفای شیعه را از جهالت خارج کنند و به نور علمی که ما به آنها دادهایم دعوت کنند. امام صادق(ع) میفرماید «عُلَماءُ شیعَتِنا مُرابِطونَ فِی الثَّغرِ الّذی یَلی إبلیسَ و عَفاریتَهُ، یَمنَعونَهُم عَنِ الخُروجِ عَلی ضُعَفاءِ شیعَتِنا، و عَن أن یَتَسَلَّطَ عَلَیهِم إبلیسُ و شیعَتُهُ؛ علمای شیعه ما، نگهبانان مرزی هستند که در آن سویش ابلیس و دیوهایش قرار دارند و [این علما] جلوی یورش آنها به شیعیان ناتوان ما و تسلّط یافتن ابلیس و پیروان او بر ایشان را میگیرند.»
باید از تندی و برچسب زدن به افراد پرهیز کنیم
عضو شورای عالی حوزههای علمیه بیان کرد: گاهی در مباحثه جنبههای عاطفی غلبه میکند. اگر تندی کنیم و به افراد برچسب بزنیم خود را خلع سلاح و ضعیف کردهایم. باید با منطق بحث کنیم تا رفع شبهه کنیم. برای اینکه موثر باشیم و به فکر و اندیشه دیگران ورود به حق داشته باشیم باید از تندی پرهیز کنیم.
وی توجه به توانایی علمی، عاطفی و عدم ایجاد جدید شبهه در پاسخ به پرسشها را مورد تاکید قرار داد و اظهار کرد: ما در مقام اصلاح هستیم به همین خاطر هرچقدر از ما تواضع، انصاف و ادب ببینند اثر بیشتری خواهیم داشت. امیدواریم وظیفه اصلی حوزه یعنی یاد گرفتن و یاد دادن را به خوبی عمل کنیم. باید به گونهای حرف بزنیم که دین مردم تقویت شود.
آیت الله غروی تاکید کرد: در مصاحبهها باید دقت شود تا مشکلی ایجاد نشود. در حالی که از چندین ماه قبل نسبت به حج هجمههایی ایجاد میشود فردی مصاحبهای کرد که مشکلاتی ایجاد کرد. باید در سخنان دقت فراوان کرد.

منبع: حوزه

