به گزارش روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، آیت‌الله محمدمهدی شب‌زنده‌دار در مراسم درس اخلاق که با حضور طلاب و اساتید مدرسه علمیه آل‌یاسین(علیهم‌السلام) قم در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(سلام‌الله‌علیها) برگزار شد، با اشاره به حدیثی از امام رضا(علیه‌السلام) گفت: امام در بیانی نورانی می‌فرمایند: لا یستَکمِلُ عَبدٌ حقیقةَ الایمانِ حَتَّى تَکونَ فیهِ خِصالُ ثَلاثٍ: اَلتَّفقُّهُ فِى الدّینِ وَحُسنُ التَّقدیرِ فِى المَعیشَةِ، وَالصَّبرُ عَلَى الرَّزایا؛ هیچ بنده‌اى حقیقت ایمانش را کامل نمى‌کند مگر این که در او سه خصلت باشد: دین شناسى، تدبر نیکو در زندگى، و شکیبایى در مصیبت‌ها و بلاها. (تحف العقول صفحه۳۲۴).
وی افزود: تعالی و پیشرفت انسان وابسته به ایمان است، هر اندازه که ایمان ما قوی‌تر و مستحکم‌تر باشد، رسیدن به کمالات برای ما آسان‌تر می‌شود. ایمان واقعی است که باعث می‌شود انسان به مقامات عالی برسد.
ایمان سرچشمه عمل و تعهدآور و مسئولیت آفرین است
عضو فقهای شورای نگهبان گفت: ایمان سرچشمه عمل و تعهدآور و مسئولیت آفرین است. ایمان انسان را وادار می‌کند تا در برابر دستورات الهی تسلیم باشد و در تمام ابعاد زندگی از برنامه‌ها و رهنمودهای پیامبران و امامان(ع) پیروی کند. در احادیث فراوان ایمان را به همین معنا تفسیر کرده‌اند. از باب نمونه، امام‌علی(علیه‌السلام) می‌فرمایند: از پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پرسیدم: ایمان چیست؟ ایشان فرموند: تصدیق به قلب، اقرار به زبان و عمل به اعضا و جوارح.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه ادامه داد: اگر ایمان واقعاً در دل انسان نفوذ کرده باشد آثارش به طور حتم در گفتار و رفتار او آشکار خواهد شد. انسان مؤمن با تمام وجود خدا را پذیرفته و به وجودش ایمان دارد و خودش را در برابر او مسئول می‌شناسد و در برابر او و دستورهای پیامبرانش تسلیم خواهد شد. او این حقیقت را پذیرفته که انسان و جهان، پوچ و بی‌هدف نیست و انسان برای نابود شدن به وجود نیامده بلکه برای تکامل نفسانی و انتقال به جهان آخرت و زندگی در آن جهان به وجود آمده است.
آیت‌الله شب‌زنده‌دار گفت: وقتی ما ایمان به مبدأ و معاد داشته باشیم و ایمان داشته باشیم که این دنیا مقر ما نیست و قرار و حیات ابدی ما جای دیگر است و برای ساختن آن حیات جاودانه ایمان و عمل صالح لازم است، قطعاً تصمیمات و اعمال او متفاوت خواهد بود. اگر می‌بینیم که رفتار و کردار بزرگان دین ما یک رفتار پر جاذبه است، منشأ آن همین حقیقت ایمان است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه گفت: در احوالات روزهای آخر آیت‌الله‌العظمی بروجردی آمده است که یک روزی خیلی متأثر بود و گفت، خیلی ناراحتم از اینکه کاری نکرده‌ام و می‌روم، اطرافیان گفتند: ای آقا، این چه حرفی است که می‌فرمایید، شما الحمدلله اینهمه توفیق پیدا کردید، این همه خدمات انجام داده‌اید، ای کاش ما هم مثل شما بودیم، شما الحمدلله کارهایی که کردید خیلی درخشان است. ایشان به این حرفهای آنان اعتنا نکردند و در جواب آنها این حدیث را خواندند: «خلص العمل فان الناقد بصیر» یعنی عمل را خالص کن، آن که عمل را محک می‌زند و می‌خرد، خیلی آگاه و بیناست.
وی افزود: این جمله آیت‌الله‌العظمی بروجردی باعث شد افرادی که بر بالین ایشان حاضر بودند منقلب شده و اشک بریزند، آقا با این همه عظمت و خدمت خالصانه‌ای که داشت، باز هم از اخلاص عمل می‌گوید و نگران توشه آخرت خود بود.
انسان بدون عمل خالص و صالح نمی‌تواند به مقامات عالیه دست پیدا کند
این استاد حوزه علمیه ایمان و اخلاص را مهم دانست و خاطرنشان کرد: همه ما وظیفه داریم که در رشد و تقویت ایمان خود تلاش کنیم. انسان بدون عمل خالص و صالح نمی‌تواند به مقامات عالیه دست پیدا کند. امام‌صادق(ع) در تعریف از عموی بزرگوارشان فرمودند: «کَانَ عَمُّنَا العَبّاسُ نافِذَ البَصیرَةِ صَلبَ الإِیمانِ» حضرت عموی خود حضرت ابوالفضل‌العباس(علیه‌السلام) را به عنوان کسی معرفی می‌کند که از ایمان استوار و بینش نافذ برخوردار بود.
وی گفت: امیرالمومنین علی(علیه‌السلام) در خصوص ایمان می‌فرمایند: «لا یستقیم ایمان عبد حتی یستقیم قلبه؛ ایمانِ بنده، مستقیم و استوار نیست تا اینکه دل او استوار باشد.» یکی از مراحل ایمان تفقه در دین است. تفقه در لغت به معنای «فهمیدن ژرف» است، انسان گاهی یک مسائلی را درک می‌کند اما لایه‌های پنهان و عمیق آن را درک نمی‌کند، فقاهت یعنی فهمیدن مسائل کلی و جزئی و فهم مسائل پست پرده، این می‌شود فقاهت.
آیت‌الله شب‌زنده‌دار گفت: گام دیگر فقاهت شناخت معارف الهی، خداشناسی، معاد شناسی و شناخت صفات جلال و جمال خداوند متعال و نیز شناخت پیامبران و اهل‌بیت(علیهم‌السلام) است. گام دیگر نیز شناخت اخلاق و متخلق شدن به صفات اخلاقی شایسته است.
وی افزود: امام سجاد(علیه‌السلام) در شب بیست و هفتم رمضان این دعا را زیاد می‌خواند: «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي التَّجَافِيَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَةَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ وَ الاِسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ، بار خدايا دورى گزيدن از خانه غرور و فريب را روزى من فرما و بازگشت به سوى خانه جاويدان و آمادگى براى مرگ را پيش از فرا رسيدنش روزى من گردان».
طلاب باید منشور روحانیت رهبر انقلاب را مطالعه و مباحثه کنند
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: «التَّجَافِيَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ» یعنی فاصله گرفتن از دنیا و مسائل دنیوی و توجه به عالم آخرت و آماده شدن برای مرگ. انسان باید همیشه آماده مرگ باشد و خود را برای آن روز آماده سازد.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه گفت: از حضرت امیرالمومنین امام علی(علیه‌السلام) پرسیدند که چگونه خود را برای مرگ آماده کنیم، حضرت علی(علیه‌السلام) فرمودند: کسی که از گناهان بپرهیزد و به واجباتش عمل کند و خود را به اخلاق نیکو بیاراید، دیگر برایش فرقی ندارد چگونه بمیرد.
آیت‌الله شب‌زنده‌دار در پایان گفت: طلاب محترم باید منشور روحانیت را که رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت یکصدمین سالگشت باز تاسیس حوزه‌های علمیه بیان فرمودند؛ مطالعه و مباحثه کنند. اساتید محترم مانند کتاب درسی، سطر سطر منشور را با تشکیل کلاس برای طلاب، تحلیل و تفهیم و راهکارهای عملیاتی برای رسیدن به خواسته‌ها و اهدافی که رهبر معظم انقلاب اسلامی بیان فرموده‌اند، ارائه کنند.
