به گزارش روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به نقل از حوزه، آیتالله محمود رجبی در جلسه درس اخلاق هفتگی که شامگاه سهشنبه در مسجد مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد به تبیین دو معرفت ضروری برای تکامل انسان پرداخت و با اشاره به حدیث معروف “من عرف نفسه فقد عرف ربه”، اظهار داشت: ما دو معرفت لازم داریم که با هم متلازم هستند؛ معرفت نفس و معرفت خدا. این دو معرفت، پایههای اصلی سیر تکاملی انسان را تشکیل میدهند.
راههای افزایش معرفت به خدا
عضو شورای عالی حوزه های علمیه با اشاره به راههای افزایش معرفت به خدا، افزود: یکی از راههای مهم، یاد خدا در همه احوال است. اگر زندگیمان را به گونهای تنظیم کنیم که همواره به یاد خدا باشیم این خود موجب افزایش معرفت ما به خداوند میشود. همچنین تفکر در آیات الهی و نشانههای خداوند در آفرینش مانند خلقت آسمانها و زمین میتواند معرفت ما را به خداوند افزایش دهد.
وی افزود: تفکر در صفات الهی مانند قدرت، علم، رحمت و ربوبیت خداوند نیز از راههای افزایش معرفت است. این تفکر نه تنها معرفت عقلی بلکه معرفت فطری و حضوری انسان را نیز تقویت میکند.
نقش نعمتهای الهی و اولیای خدا در افزایش معرفت
عضو شورای عالی حوزههای علمیه با اشاره به نقش نعمتهای الهی در افزایش معرفت، گفت: تفکر در نعمتهای مادی و معنوی خداوند و یادآوری آنها موجب میشود که انسان بیشتر به عظمت و رحمت خداوند پی ببرد. همچنین انس با اولیای الهی و علمای ربانی میتواند معرفت انسان را به خداوند افزایش دهد. ائمه معصومین(ع) نیز در زمان حیات و پس از وفاتشان همواره موجب افزایش معرفت انسان به خداوند بودهاند.
علم و ایمان؛ شرط لازم برای عمل
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در بخش دیگری از سخنان خود به رابطه بین علم، ایمان و عمل پرداخت و تأکید کرد: علم به تنهایی برای عمل کافی نیست بلکه باید این علم به ایمان تبدیل شود. ایمان است که انسان را به عمل وادار میکند. اگر علم در دل انسان نفوذ کند و به ایمان تبدیل شود آنگاه است که انسان بر اساس آن عمل خواهد کرد.
وی با اشاره به آیات قرآن، افزود: قرآن کریم در آیات متعددی بیان میکند که برخی افراد با وجود داشتن علم و یقین برخلاف آن عمل میکنند. این نشان میدهد که علم به تنهایی کافی نیست بلکه باید دل انسان نیز به این علم پیوند بخورد و ایمان حاصل شود.
موانع تبدیل علم به ایمان
استاد اخلاق با اشاره به موانع تبدیل علم به ایمان، گفت: دلبستگی بیش از حد به دنیا و محبت به مادیات مانع اصلی تبدیل علم به ایمان است. اگر انسان هَم و غمش دنیا شود حتی محکمترین علمها نیز نمیتواند او را به عمل وادارد. همچنین آرزوهای طولانی و دنیاطلبی انسان را از خدا غافل میکند و مانع از آن میشود که علم به ایمان تبدیل شود.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امامخمینی(ره) در پایان تأکید کرد: برای اینکه علم به ایمان تبدیل شود باید مراقب دل باشیم و آن را از دلبستگیهای دنیوی پاک کنیم. تنها در این صورت است که علم ما به عمل منتهی خواهد شد و زندگیمان بر اساس معرفت الهی شکل خواهد گرفت.