تولد و دوران کودکی:
آیت الله سید احمد خاتمی در هجدهم اردیبهشت ۱۳۳۹ در سمنان متولد شد، پدرش مرحوم سید مهدی خاتمی انسانی متعهد و متدین بوده و در میان اقوام، معروف به تقوی و غیرت دینی بود وی در سال ۱۳۶۴ از دنیا رفت.
مادر ایشان خانم طیبه سادات خاتمی، بانویی متدین، مؤمن و مأنوس با قرآن و ادعیه است و هم اکنون (آذر ۱۳۸۳) در قید حیات است.
خاندان خاتمی از سادات معروف سمنان‌اند و جد اعلای آنان مرحوم سید هاشم همواره مورد علاقه و محبت مردم بوده که همچنان مردم ذکر خیر او را دارند.
دوران تحصیل:
سید احمد خاتمی در سال ۱۳۵۱ تحصیل علوم حوزوی را در مدرسه علمیه صادقیه سمنان آغاز کرد و به مدّت دو سال در آنجا دروس مقدماتی را نزد اساتید آن حوزه به پایان برد و در سال ۱۳۵۴ به حوزه علمیه قم هجرت کرد و جهت استحکام بیشتر دروس اکثر درسهایی را که در حوزه سمنان خوانده بود نزد ادیب بزرگ مرحوم مدرس افغانی که به تازگی از نجف آمده بود، مجدداً تکرار کرد و سپس دروس سطح را از اساتید بزرگ حوزه همانند مرحوم آیت الله ستوده، آیت الله اشتهاردی، آیت الله خزعلی، آیت الله بنی فضل و… به پایان برد و سپس در درس خارج حضرات آیات شیخ جواد تبریزی، محمد فاضل لنکرانی، میرزا هاشم آملی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی و… شرکت کرده و به مدّت هفده سال در درس خارج فقه و اصول این حضرات شرکت نمود.
در فلسفه و کلام از حضرات آیات: شیخ یحیی انصاری شیرازی، حسن زاده آملی، جوادی آملی، ابراهیم امینی بهره برده است. در تفسیر از حضرت آیت الله مشکینی، آیت الله خزعلی بهره‌مند شده است و در درس نهج البلاغه از آیت الله حسین نوری همدانی بهره برده است او از درس فلسفی «شناخت» از محضر شهید آیت الله مطهری بهره‌مند شده است و در فن خطابه از محضر خطیب گرانقدر مرحوم حجه السلام و المسلمین آقای شیخ محمد تقی فلسفی استفاده نموده است.
فعالیتهای علمی و فرهنگی:
عمده فعالیتهای فرهنگی سید احمد خاتمی در ۴ بخش است:
بخش اول: تدریس
وی از سال ۱۳۶۴، تدریس دروس حوزوی را به صورت عمومی شروع کرده است. اگر چه قبل از آن به طور خصوصی چند دوره کتب مقدمات (جامع المقدمات، سیوطی، مغنی، مختصر المعانی و…) را تدریس کرده بود.
تا کنون ۴ دوره معالم الاصول، ۷ دوره اصول الفقه، ۳ دوره شرح لمعه، ۲ دوره مکاسب، ۳ دوره رسائل و اینک (آذر ۱۳۸۳) مشغول پنجمین دوره تدریس کفایه الاصول است. وی مدت ده سال است که به تدریس خارج فقه و اصول اشتغال دارد، دوره اول تدریس خارج اصول را به اتمام رسانده و اینک (آذر ۱۳۸۳) مشغول تدریس دوره دوم خارج اصول است و از کتابهای فقهی بخشهایی از کتاب قصاص و دیات و تقریبا تمام کتاب الحج را تدریس کرده و اینک اشتغال به تدریس خارج کتاب صلوه دارد. در این مدت صدها طلبه از محضر وی بهره‌مند شده و همچنان استفاده می‌کنند.
وی در کنار تدریس علوم مصطلح حوزوی از سال ۱۳۶۵ به تدریس سیره پیامبر و امامان (آذر ۱۳۸۳) در روزهای تعطیل (پنج شنبه‌ها) رو آورد که در سال ۱۳۸۰ یکدوره از این دروس به پایان رسید و اینک سه سال است که پنج شنبه‌ها تفسیر زیارت جامعه را دنبال می‌کند.
وی در سال ۱۳۶۷ به دستور برخی از بزرگان حوزه درس تفسیر شروع کرد و اینک شانزدهمین سال این درس است که هر شب پس از نماز مغرب و عشاء، در مدرس امام مدرسه فیضیه دائر است و تا کنون تفسیر ۸ جزء قرآن به پایان رسیده (تفسیر جزء آخر و ۷ جزء اول) و اینک مشغول تفسیر هشتمین جزء قرآن کریم (سوره انعام) می‌باشند.
تا کنون ۱۶۶۰ جلسه تفسیری داشته‌اند، درس تفسیر نهج البلاغه نیز در ایام تعطیل داشته‌اند که حدود دو سال است بحث موضوعی «امام علی (ع) و مخالفان حکومت» را از نگاه مولی در نهج البلاغه دنبال می‌کنند. خوشبختانه نوار کاست این درسها (گرچه نه به کیفیت عالی) موجود است.
وی کار اصلی خود راتدریس دانسته و سخت علاقه‌مند به آن است به گونه‌ای که در ایام تحصیل به هیچ وجه کار دیگری را جای آن قرار نمی‌دهد.
بخش دوم: تألیف
از سید احمد خاتمی تا کنون کتابهای زیر به چاپ رسیده است،
1ـ ابعاد جنگ در قرآن و حدیث
2ـ شایعه از نظر قرآن و حدیث
3ـ سیمای نفاق در قرآن
4ـ رسالت خواص
5ـ عبرتهای عاشورا
6ـ سیری در سیره سیاسی امام علی (ع)
7ـ سیمای حماس امام سجاد (ع)
8ـ مدیریت در قرآن و حدیث
9ـ اخلاق سیاسی
10ـ امر به معروف و نهی از منکر
11ـ در سایه سار حکمت علوی
12ـ مدیریت و تشکل در سیره امام هادی(ع)
13ـ نگاهی به مبانی تفکر امام خمینی پیرامون ولایت فقیه
14ـ فقه الاخلاق از دیدگاه شیخ انصاری
تا کنون بیش از ۱۲۰ مقاله قرآنی، اخلاقی، تاریخی، فقهی و… از سید احمد خاتمی در برخی روزنامه‌ها، هفته نامه، ماهنامه‌ها و گاهنامه‌ها منتشر شده است.
از آیت الله سید احمد خاتمی آثار فراوان چاپ نشده نیز دارد که برخی از آنها عبارتند از:
1ـ کتاب الحج «به زبان عربی»
2ـ کتاب القصاص «به زبان عربی»
3ـ کتاب الاسیر فی الفقه الاسلامی «به زبان عربی»
4ـ شرح دعای مکارم الاخلاق
5ـ سیره نبوی (ص)
6ـ سیره امامان (ع)
7ـ اخلاق کارگزاران در اسلام
8ـ بحثی پیرامون اسباب النزول
9ـ مباحثی پیرامون «اخلاق قضاوت»
10ـ خانواده در اسلام
11ـ مجموعه دروسی پیرامون حضرت امام زمان عج و…
بخش سوم: خطابه
آیت الله سید احمد خاتمی در عرصه خطابه نیز توفیق خوبی داشته و تاکنون در همه استانهای کشور و اغلب شهرستانها حاضر شده و به ایراد خطابه پرداخته است. ویژگی خطابه آیت الله سید احمد خاتمی عبارت است از:
1ـ با مطالعه صحبت کردن
2ـ منظم و مرتب بودن بحث
3ـ عمق قرآنی و روایی
4ـ به روز بودن و طرح مسائل سیاسی مورد نیاز
5ـ اعتدال در سخن
در سخنرانیهای وی هم قرآن و هم روایات و هم مسائل سیاسی در حد نیاز هست. وی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی تا کنون صدها برنامه اجراء کرده است و امت مسلمان ما استقبال خوبی از خطابه‌های وی داشته و دارند.
بخش چهارم: حضور در عرصه پایان نامه‌ها
آیت الله سید احمد خاتمی به عنوان استاد راهنما و داور در رساله سطح چهار و سطح سوّم حوزه و نیز به عنوان استاد راهنما در مؤسسه پژوهشی امام خمینی و دانشکده شهید محلاتی سپاه خدمت می‌کنند و تا کنون رساله متعددی را در عرصه معارف دینی، فعالیتهای سیاسی، راهنمایی و ساماندهی کرده است.
فعالیتهای سیاسی:
آیت الله سید احمد خاتمی قبل از پیروزی انقلاب همگام با رهبر کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی در ستیز با رژیم منحط پهلوی بود و با ایراد خطابه‌های حماس علیه آن رژیم سیاه نقش مفیدی در روشنگری مردم ایفاء کرد و بعد از پیروزی انقلاب عمده راهی را که برای خود برگزید کار فرهنگی بود که از طریق تدریس ق، خطابه، تألیف آنرا دنبال کرد.
وی موضع سیاسی خود را “موضع ولایت فقیه” قرار داده است تا زمانی که امام راحل در قید حیات بودند همراهی با آن امام بزرگوار و اینک همراهی با مقام معظم رهبری مدظله العالی وجهه همت اوست.
وی در کنار کار فرهنگی در عرصه‌هایی که نیاز بوده است موضع‌گیری‌های مناسب سیاسی داشته که در روزنامه و جرائد کشور منعکس شده است. او در طول۸ سال دفاع مقدس در مواقع مورد نیاز در جبهه‌های حاضر شده و به وظیفه خود عمل نموده است.
آیت الله سید احمد خاتمی هم اکنون عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو کمیسیون حوزه آن جامعه نماینده مردم کرمان در مجلس خبرگان رهبری، عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان، عضو هیأت مدیره مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، عضو شورایعالی مجمع جهانی اهل بیت (سلام الله علیهم) ، عضو شورای سیاستگذاری فرهنگی آن مجمع می باشد.
