تولد و دوران کودکی:
حجت الاسلام والمسلمین محمدجعفر امامی در سال ۱۳۲۲ و در شب عیدفطر، در روستای «لایزنگان» (خشم علیا) از توابع شهرستان «داراب» استان فارس، در میان خانوادهای مذهبی چشم به جهان گشود. پدرش روحانی نبود، ولی پدر بزرگش در کسوت روحانیت بود، اما از راه باغداری و کشاورزی زندگی خویش را اداره میکردند.
دوران تحصیل:
حجت الاسلام والمسلمین امامی دوران ابتدایی را در زادگاه خود، ابتدا در مکتب خانه و پس از آن در مدرسه ابتدایی آن روز به تحصیل گذراند. در سال ۱۳۳۷ به «حوزه علمیه داراب» که تحت سرپرستی مرحوم آیهالله نسابه اداره میشد وارد شد و تا سال ۱۳۴۱ در آنجا بود.
در طی این سالها، دروس دوره مقدمات و بخشی از دروس دوره سطح را آموخت و سپس به «حوزه علمیه قم» آمد. در قم، نخست به مدرسه رضویه رفت و دروس دوره سطح را پی گرفت و در مدتی کوتاه، آن را به پایان برد. سپس به درس خارج استادان مشهور آن روزگار رفت و از محضر بسیاری از آنان بهرهمند شد. اما استاد اصلی او در این بخش آیتالله العظمی مکارم شیرازی بود.
استادان:
حجت الاسلام والمسلمین امامی در سالهای تحصیل خود به محضر استادان بسیاری شرفیاب شد. او در حوزه علمیه داراب، جامع المقدمات را نزد مرحوم حاج شیخ علی آقا منوچهری(ره)، سیوطی، شرح قطر و بخشی از لمعه، قوانین و مطول را نزد حجج اسلام مرحوم حاج شیخ محمدعلی عندلیبی و مرحوم حاج شیخ محمد حسن عندلیبی فرا گرفت و بخش دیگر آن را در قم در محضر آیهالله حاج شیخ علی پناه اشتهاردی آموخت. رسائل را نزد آیهالله شیخ حسین نوری و آقای صدیقین فرا گرفت، در قسمتی از مکاسب و شرح تجرید علامه از مرحوم آیهالله حاج شیخ غلامحسین شرعی استفاده کرد و قسمت دیگری از مکاسب وکفایه را در بحث آیهالله العظمی مکارم شیرازی حضور یافت و تا پایان کفایتین در این درس شرکت داشت (و در همین مدت بقیه دروس دبیرستان را به طور متفرقه امتحان داد).
با پایان دوره سطح، در درس خارج فقه و اصول حضرات آیات عظام گلپایگانی، میرزاهاشم آملی، حاج شیخ مرتضی حائری، مکارم شیرازی و شریعتمداری شرکت کرد و در فلسفه از استاد حضرت آیهالله جوادی، در عرفان از بحثهای استاد حضرت آیهالله حسن زاده آملی و در تفسیر از محضر حضرت آیهالله مشکینی بهرههای بسیار برد.
فعالیتهای علمی و فرهنگی:
مهمترین فعالیت حجت الاسلام والمسلمین امامی در این عرصه، همکاری در تألیف تفسیر نمونه، پیام قرآن و اخلاق در قرآن است. «تفسیر نمونه» که محصول تلاش گروهی از محققین، زیر نظر حضرت آیهالله العظمی مکارم شیرازی بود، کوششی برای آشنایی همگان با قرآن و مفاهیم آن است.
استاد امامی و برخی دیگر از استادان و فضلای حوزه، در طول سالهای متمادی به تحقیق در قرآن و آماده سازی این تفسیر مبادرت نمودند. ترجمه سه جلدی نهج البلاغه را با همکاری دوست خود، حضرت حجت الاسلام والمسلمین شیخ محمد رضا آشتیانی، زیر نظر حضرت آیهالله العظمی مکارم شیرازی انجام داد و هم اکنون نیز در تهیه و تألیف «پیام امام امیرمؤمنان(ع)» شرحی چون «تفسیر نمونه» بر «نهج البلاغه» با جمعی از دوستان، تحت نظر معظمله شرکت دارد.
از حجت الاسلام والمسلمین امامی، کتب دیگری نیز منتشر شده است که برخی از آنها به شرح زیر است:
1ـ رهبری امام علی(ع) (ترجمه کتاب المراجعات)،
2ـ اسلام و مسائل زندگی،
3ـ پای سخنان پدر (بحثی روان در باره فرقه ضاله بهائیت)،
4ـ اسلام و استعمار،
5ـ اسلام و مسائل روز،
6ـ طرحی نو در تدریس عقائد (با همکاری، برای سازمان تبلیغات اسلامی)،
7ـ نظام دفاعی اسلام (جهت ارتش جمهوری اسلامی ایران، با همکاری)،
8ـ روزه، روش نوین برای درمان بیماریها،
9ـ خدمات اجتماعی در اسلام،
10ـ ترجمه و شرح فشردهای بر صحیفه سجادیه (با همکاری، جهت سازمان اوقاف و امور خیریه)،
11ـ بیست درس عقائد (جهت عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی)،
12ـ جزوه درسهای عقیدتی و اخلاقی برای مهمانداران هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران،
13ـ چراغ ایزد، بررسی فشرده و نقدی بر سخنرانی «هاشم آغاجری» در «خانه معلم همدان»،
14ـ «راست قامتان جاده توحید، اما زبد…!!»، پاسخی به نامه ۱۲۷ نفر ازنمایندگان مجلس ششم به مقام معظم رهبری،
15ـ ستارهای که غروب کرد (شرح حال آیتالله نسابه)و…
همچنین، مقالات متعددی از ایشان در نشریاتی همچون: نشریه سالانه «نسل جوان»، پیام حوزه» و… به چاپ رسیده است.
فعالیتهای سیاسی:
حجت الاسلام والمسلمین امامی، در پیش و پس از انقلاب اسلامی در عرصههای گوناگون سیاسی حضور فعال داشته است. او در سالهای حکومت پهلوی برای تبلیغ به نقاط مختلف کشور سفر میکرده و در آنجا ماهیت رژیم پهلوی را افشا مینموده است، تا آنجا که رژیم پهلوی او را ممنوعالمنبر کرد و تا پیروزی انقلاب این ممنوعیت ادامه داشت.
از آغاز ورود او به قم که مبارزه مرجعیت و روحانیت با تصویب «لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی» بر ضد رژیم پهلوی شروع شد، همواره در تمام صحنههای این مبارزه شرکت داشت. او در جریان رفراندوم و لوایح ششگانه، در سخنرانی جلسه مهم مدرسین حوزه که پس از لغو مصوبه انجمنهای ایالتی و ولایتی در مسجد اعظم قم که در آن آیهالله العظمی مکارم و مرحوم حجت الاسلام حاج شیخ مرتضی انصاری سخنرانی کردند و موضع مدرسین حوزه را اعلام داشتند و در کلیه سخنرانیهای امام راحل، آیهالله العظمی امام خمینی چه آنها که در مسجد اعظم ایراد فرمودند و چه سخنرانی معروف مدرسه فیضیه در عصر عاشورا شرکت داشت. و نیز در صحنه پانزده خرداد در قم که ملت ایران به خاک و خون کشیده شدند، حضور داشت.
در شب و روز آزادی امام(ره) از حبس و حصر و حضور مردم قم در بیت ایشان و ورود هیأتهای دیدار کننده از شهرستانهای کشور، و سخنرانی آن حضرت در مسجد اعظم و در جشن بازگشت حضرت امام که در فیضیه منعقد گردید و نیز در سخنرانی ضد کاپیتولاسیون که در بیت خود حضرت امام(ره) در محله یخچال قاضی قم انجام گرفت، در تمامی این مراحل حضور داشت.
او پس از انقلاب نیز درصحنههای گوناگون، همواره پشتیبان انقلاب و امام(ره) بوده است،در آغاز به نمایندگی از امام در آمادگاه منظریه قم و در ستادانقلاب، مدتی در سازمان برنامه و بودجه و مدتی در وزارت بازرگانیانجام وظیفه نمود. در طی سالهای دفاع مقدس نیز با تنظیم کتابنظام دفاعی اسلام و بحثهای «عقائد و اطلاعات» رزمندگان اسلام رابا مبانی دفاع و دیدگاه اسلام در باره آن آشنا میساخته است
حجت الاسلام والمسلمین امامی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سوم شعبان المعظم ۱۴۲۹ برابر با پانزدهم مرداد ماه ۱۳۸۷ بعد از نماز صبح دعوت حق را لبیک گفته و به ملکوت اعلی پیوست.
«روحش شاد و یادش گرامی باد»